Gazetenin haberine nazaran, deniz altı kablo sanayisinden 30’dan fazla şahısla yapılan görüşmeler ve bu bahse ait datalar, Çin’in tartışmalı sulardaki egemenlik argümanlarının Asya’da temel internet ilişkisi sağlayan su altı kablo ağına ziyan verdiğini gösteriyor.
Güney Çin Denizi’ndeki hak savları ayrıyeten, deniz altı kablolarının tamirini, inşaat çalışmalarını aksatıyor ve maliyetleri artırıyor.
Endonezyalı Harika Sistem şirketinin CEO’su Kelvan Firman, Çin’in Güney Çin Denizi üzerindeki “kontrolünü pekiştirme” kararlığının, su yolunu kablo şirketleri için risk teşkil ettiğini söyledi.
Firman, Çin donanmasını işaret ederek, “Sorun şu ki kimse ne kadar ileri gideceklerini bilmiyor. Kim bu riski almak ister ki?” dedi.
Öte yandan “ABD’nin ağır lobi faaliyetleri” sonucu Amerikan firmaları tarafından finanse edilen 3 transpasifik kablo projesi, Endonezya ve Filipinler hududundaki sulardan geçerek Güney Çin Denizi’nden kaçınacak halde yönlendiriliyor. Lakin uzmanlara nazaran bu ve gibisi yollar, daha uzun ve geliştirilmesi on milyonlarca dolara mal oluyor.
Araştırma şirketi TeleGeography’ye nazaran, internet trafiğini de içeren kıtalar ortası telekomünikasyonun yüzde 99’undan fazlası, denizlerde uzanan fiber optik kablolarla taşınıyor. Güney Çin Denizi’nin altında bu cinsten en az 11 kablo sistemi bulunuyor ve bu ağ on yıllardır Asya’nın internet merkezlerini birbirine ve dünyaya bağlamanın “en etkili” yolu.
Şirketler ise Güney Çin Denizi’ndeki mevcut durumdan ötürü bunun eşi gibisi görülmemiş zorluklarla karşı karşıya olduğunu söylüyor.
GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri ortasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.
Çin, birinci sefer 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde egemenlik savında bulunurken, yer altı kaynakları açısından güçlü bölgede Filipinler’in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak tez ediyor.
Bölge ülkelerinin yanı sıra ABD, Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri ögelerinin yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine karşı çıkıyor.
Lahey’deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in müracaatıyla verdiği kararda, Çin’in Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.
