Yaşam
Alkol tüketmek ne kadar riskli?
Dünya Sıhhat Örgütü’nün son araştırmasına nazaran sağlıklı bir alkol tüketim düzeyi bulunmuyor. BBC Dünya Servisi’nin The Food Chain isimli programı içki içmenin risklerini ve yararlarını inceledi.
Dünyanın birçok yerinde alkolsüz bir parti düşünülemez. Bir kadeh şarap birtakım bireyler için yabancılarla sohbete başlamayı kolaylaştıran bir fonksiyon görür.
İnsanlar birçok nedenden ötürü içki içerler.
Kutlamak, toplumsallaşmak ve hatta gerilimi azaltmak yaygın alkol tüketim nedenleri ortasında gösterilir.
Bazı araştırmalar, kırmızı şarap üzere kimi alkollü içeceklerin hudutlu tüketiminin sıhhate âlâ gelebileceğini de öne sürüyor.
Ancak Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran sağlıklı bir alkol tüketim düzeyi bulunmuyor.
BBC Dünya Servisi’nin The Food Chain isimli programı içki içmenin risklerini ve yararlarını inceledi.
DSÖ’NÜN ARAŞTIRMASI
DSÖ’nün yakın tarihli bir raporuna nazaran, yılda 2,6 milyon kişi alkol tüketimine bağlı nedenlerle ölüyor.
Alkol, bağırsak ve göğüs kanseri de dahil olmak üzere en az yedi kanser tipinin nedenleri ortasında gösteriliyor.
DSÖ tarafından yapılan detaylı bir çalışma; hafif ve orta seviyede tüketime karşılık gelen 1,5 litreden az şarap, 3,5 litreden az biranın dahi tehlikeli olduğunu açıklıyor.
DSÖ’nün yeni kılavuzunda, inançlı bir tüketim ölçüsünün olmadığı, “herhangi bir alkollü içeceğin birinci damlasıyla sıhhat riskinin başladığı” belirtiliyor.
TÜKETİMDE DÜŞÜŞ
DSÖ bilgileri, dünya genelinde kişi başına toplam alkol tüketiminin 2010’da kaydedilen 5,7 litreden, 2019’da 5,5 litreye hafif bir düşüş gösterdiğini ortaya koyuyor.
Alkol tüketiminde erkekler bayanların önünde geliyor. Ortalama olarak bayanlar yılda 2,2 litre, erkekler 8,2 litre alkol tüketiyor.
İngiltere’nin Berkshire bölgesinde yaşayan Anna Tait (44) alkolü büsbütün bıraktı.
Tait, “Genel olarak çok fazla içtiğimi söyleyemem ancak cuma olduğunda çok fazla alkol tüketiyordum. İşten sonra birkaç bira, birkaç cin içip sonra kocamla bir şişe şarabı paylaşmayı dört gözle bekliyordum” diye anlatıyor.
Tait Cumartesi günü de alkol tüketiyordu. Sonra Perşembe ve Pazar günleri de içtiğini fark etti.
Ancak bu yılın başlarında katılacağı maraton için idman yapmaya başladı ve antrenörü onu alkolü bırakmaya teşvik etti.
Kocası da spor yapıyordu ve ikisi de alkol tüketimini kesti.
Tait, “Çok büyük bir değişim oldu. Kendimi daha güçlü yahut daha âlâ hissediyorum” diyor.
Ancak toplumsal ortamlarda çiftin alkol almayacağını anlayan arkadaşlarının bundan memnun olmadığını da aktarıyor.
Almanya’nın Bavyera eyaletinden 22 yaşındaki Amelie Hauenstein, içkiyi bırakmak için arkadaş takviyesini aldı.
Hauenstein, “İçmediğim vakit eğlenceli bir gece geçirmediğimi fark ettim” diyor ve devam ediyor:
“Bırakmak istedim zira pazar günü uyandığımda bir evvelki gün ne yaptığını bilmemek çok makus bir histi”
Hauenstein da Tait üzere yaşadığı gelişimden ötürü çok keyifli hissediyor.
BİLİM YANILIYOR MU?
Programa konuşan iki bayanın tecrübeleri, alkolü bırakmanın onlar üzerindeki sıhhat yararlarını açıkça gösteriyor.
Kanada’da husus bağımlılığı üzerine çalışan Dr. Tim Stockwell, Dünya Sıhhat Örgütü’nün araştırma sonuçlarına katılıyor.
Stockwell, “Alkol esasen riskli bir unsurdur ve risk bunu içmeye başladığınız anda başlar” diyor.
Stockwell, düşük düzeylerde alkol tüketimi ile vefat oranları ortasındaki ilişkiyi anlamak için 107 makaleyi tahlil etti.
British Medical Journal isimli tıbbi yayın, yüzde bir vefat riskini orta, binde bir vefat riskini düşük düzey olarak tanımlıyor.
Bu düzeyler ülkeden ülkeye farklı konumlandırılıyor.
İngiltere hükümeti haftada on dört üniteden fazla içilmemesini öneriyor, bu da yaklaşık altı orta uzunluk bardak şarap yahut biraya karşılık geliyor.
Stockwell, ölçülü alkol kullanımının sıhhate güzel gelebileceği fikrinin araştırma metodolojisinin zayıf olmasından kaynaklandığını savunuyor.
Soruların olması gerektiği düzeyde olmadığını, geçmiş alkol tüketimlerinin hesaba katılmadığını, kimi değerli faktörlerin göz gerisi edildiğini söylüyor.
Stockwell, “Orta düzey içki tüketenler daha yüksek gelir grubundaydı. Daha güzel besleniyor, idman yapıyor ve sıhhat hizmetlerine daha kolay ulaşıyorlardı. Daha uygun işleri ve daha ince bir bel ölçüleri vardı” diyor.
Fayda-zarar dengesi
‘GÜVENLİ BİR SÜRÜŞÜN DE DÜZEYİ YOK’
Ancak herkes alkol ile ilgili risklerin tasa verici düzeyde olduğunu düşünmüyor.
Profesör Sir David Spiegelhalter, “Günde bir yahut iki bardak alkol tüketiminin risklerini anlamaya çalışma saplantısını nitekim anlamıyorum” diyor.
İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi’nde istatistik profesörü olan Spiegelhalter, riski nasıl anlamlandırabileceğimizi açıklıyor:
“Güvenli bir sürüşün de düzeyi yok. İnançlı bir hayatın da o denli. Fakat bunları kesmeyi kimse önermiyor. Fayda-zarar istikrarlarına bakmamız gerekiyor.”
Dr. Spiegelhalte, riskleri doğru bir biçimde belirleme kapasitemiz konusunda kuşkucu ve “Bence insanların yalnızca keyif almak için içtiğini kabul etmeliyiz.” diyor.
Spiegelhalte, ne içki firmaları için çalışan bir lobinin de ne de ölçülülük lobisinin (alkole karşı bir hareket) kesimi olduğunu vurguluyor ve BBC’ye neden alkol içmekten hoşlandığını anlatıyor:
“Burada risk, ortalama hayat müddetini yüzde bir oranında azalttığı vakit manalı oluyor. Elli yılı aşkın mühlet, günde bir bardak içki içmek hayatınızdan altı ay götürebilir.
Dr. Spiegelhalte, günde bir saat televizyon izlemenin yahut haftada iki kere pastırmalı sandviç yemenin de sıhhat riskleri taşıdığını ekliyor.
Doktor, yetişkin bireylerin kendileri için neyin uygun olduğuna kendilerinin karar vermesi tavsiyesini yapıyor.
Dr. Tim Stockwell de içki içmekten hoşlanıyor ve alkolü kesmeyi savunmuyor:
“Eğer alkolü hayatınıza renk katan bir şey olarak görüyorsanız, bunun küçük riskler getireceğini bilerek değerlendiriyorsunuzdur”