Türkiye’de sigortalı çalışan sayısındaki artışa karşın aktif/pasif oranı düşüş göstermeye devam ediyor. Yıl başına kıyasla 58 vilayette bu oran geriledi. Aktif/pasif istikrarı, emekli aylığı alan kişi sayısına karşılık çalışanların belge sayısına nazaran hesaplanıyor.
Ekonomim’in derlediği SGK bilgilerine nazaran aktif/pasif istikrarında haziran prestijiyle 1,63’e düşüş yaşandı. 2023 yılının başında bu oran 1,6 düzeyindeydi. Belge sayısının dışında kişi bazında bakıldığında da misal bir tablo mevcut. 2023 sonunda 1 emekli-gelir alan şahsa karşılık 1,58 çalışan bulunurken, Haziran sonunda bu oran 1,55’e geriledi.
EYT DÜZENLEMESİ ORANI DÜŞÜRDÜ
Geçmiş yıllara bakıldığında 2009-2017 ortasında kısmi bir düşüşe karşın aktif/pasif oranı güzelleşme göstermişti. 2022’de ise 1 emekliye karşılık 2,1 çalışan bulunuyordu. Fakat 2023 ve 2024 yıllarında EYT düzenlemesiyle emekli sayısı süratle artınca, bu oran tekrar 1,63’e geriledi. EYT öncesine kıyasla, aktif/pasif istikrarında 0,5 puanlık bir düşüş gerçekleşti.
BOZULMA 58 VİLAYETTE GÖZLENDİ
Aktif/pasif istikrarındaki bozulma vilayetler bazında incelendiğinde, yıl başından bu yana 58 vilayette bu oranın gerilediği tespit edildi. İstihdamın ağır olduğu İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Gaziantep, Adana üzere vilayetlerde de düşüş yaşandı. SGK bilgilerine nazaran bu vilayetlerde oran 0,01 ile 0,28 puan ortasında bozuldu. Lakin turizm ağır vilayetler Aydın, Antalya, Muğla ve zelzele bölgesindeki Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya, Hatay üzere vilayetlerde güzelleşme görüldü.
6 VİLAYETTE EMEKLİ SAYISI ÇALIŞAN SAYISINDAN FAZLA
2024 Haziran ayı prestijiyle Türkiye’de 6 vilayette emekli-gelir alan kişi sayısının çalışan sayısını geçtiği ortaya çıktı. Bu vilayetler Balıkesir, Çorum, Giresun, Sinop, Zonguldak ve Bartın olarak sıralandı. Bu durum, toplumsal güvenlik sisteminin gelecekteki sürdürülebilirliği açısından riskli bir tablo ortaya koyuyor.
EMEKLİLİK SİSTEMİ SIKINTIDA
Uzmanlar yüksek enflasyon nedeniyle bu yıl emekli olacaklara daha yüksek aylık bağlanacak olmasının müracaatlarda artışa neden olduğunu belirtiyor. Çalışan sayısına oranla emekli aylığı alanların artması toplumsal güvenlik sisteminin gelecekte daha fazla zorlanabileceğine işaret ediyor. 2030’lu yıllardan itibaren Türkiye’nin genç nüfus avantajını kaybetmesiyle birlikte bu istikrarın daha da bozulması bekleniyor.
AKTİF/PASİF ORANI NEDİR?
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun internet sitesinde yer alan bilgiye nazaran Aktif/Pasif Oranı: Sisteme prim ödeyen etkin sigortalıların sayısı ile sistemden gelir ve aylık alan pasif sigortalıların evrak sayısı ortasındaki orandır.
