Bir insan en fazla kaç lisan konuşabilir?

Tarihte çok sayıda lisan bilen beşerler, yani “poliglotlar” bulunmaktadır. Pekala, bir insan en fazla kaç lisanı akıcı halde konuşabilir?

Dil Öğrenmenin Beyindeki Temeli

Dil öğrenme süreci, beynin karmaşık işleyiş düzeneklerini devreye sokar. Bu süreçte, beynin bilhassa sol yarım küresinde yer alan Broca ve Wernicke bölgeleri etkin olarak çalışır. Lisan tahsili sırasında beyindeki hudut hücreleri ortasında yeni temaslar kurulması, bu sürecin temelini oluşturur. Yapılan bilimsel çalışmalar, lisan öğrenmenin beynin nöroplastisitesini artırdığını ve hafızayı geliştirdiğini ortaya koymuştur. Bu da, bir insanın öğrenebileceği lisan sayısının beyindeki bu esneklik kapasitesine bağlı olduğunu gösterir.

En Fazla Kaç Lisan Öğrenilebilir?

Bir insanın en fazla kaç lisanı konuşabileceği konusu net bir sayıyla cevaplanamasa da, tarih boyunca çok sayıda lisan konuşabilen bireyler kaydedilmiştir. Örneğin:

Emil Krebs: Almanya doğumlu bir diplomat olan Krebs, tam 68 lisanı akıcı olarak konuşabilen bir poliglottu. Onun lisan öğrenme yeteneği üzerine yapılan incelemeler, beyninin lisan bölgelerinin öbür insanlara nazaran farklı yapısal özellikler taşıdığını ortaya koymuştur.

Giuseppe Mezzofanti: 19. yüzyılda yaşamış olan İtalyan kardinal Giuseppe Mezzofanti, 39 lisanı harika derecede, yaklaşık 50’den fazla lisanı ise temel düzeyde konuşabiliyordu. Bu durum, lisan öğrenme kapasitesinin, bireyin hayatını adadığı bir tutkuya ve çevresel faktörlere bağlı olduğunu gösteriyor.

Dil Tahsilini Etkileyen Faktörler

Bir insanın kaç lisanı öğrenebileceği konusunda birkaç kıymetli faktör öne çıkmaktadır:

Yaş: Çocukluk devrinde lisan öğrenme kapasitesi hayli yüksektir. Beyin, bu periyotta daha esnek olduğu için, birden fazla lisanı öğrenmek ve akıcı bir halde konuşmak daha kolaydır. Lakin yetişkinlikte de lisan tahsili mümkündür; yalnızca süreç daha fazla vakit ve uğraş gerektirebilir.

Çevresel Faktörler: Çok lisanlı bir etrafta büyüyen bireyler, erken yaşlardan itibaren birden fazla lisanı çarçabuk öğrenebilirler. Bu durum, çevresel ihtarların lisan öğrenme üzerindeki tesirini vurgular.

Motivasyon ve Pratik: Lisan öğrenme sürecinde motivasyon büyük bir rol oynar. Daima pratik yapma, lisan öğrenme sürecini hızlandıran bir faktördür. Bilhassa farklı lisanların kültürel boyutuna ilgi duymak ve o lisandaki beşerler ile irtibat kurma dileği, motivasyonu yüksek meblağ.

Beyin Kapasitesi ve Kişisel Yetenekler: Nöroplastisite, yani beynin yeni kontaklar kurma yeteneği, lisan öğrenme kapasitesinde belirleyici bir rol oynar. Birtakım beşerler, genetik olarak yahut beyin yapıları prestijiyle lisan öğrenmeye daha yatkın olabilirler.

Pratikte Kaç Lisan Konuşulabilir?

Çok sayıda lisanı öğrenmek mümkün olsa da, hepsinde akıcı olmak zordur. Lisan yeteneği yüksek bireyler bile birden fazla lisanı akıcı bir halde konuşabilmek için tertipli olarak pratik yapmalıdır. Pratik yapılmayan lisanlar vakitle unutulabilir. Bu nedenle, pratikte akıcı formda konuşulabilecek lisan sayısı çoklukla 10-15 ile sonludur. Lakin, birçok lisanı temel düzeyde konuşmak yahut anlayabilmek, çok daha fazla sayıda lisan için mümkün olabilir.