Samanyolu’nun en detaylı kızılötesi haritası hazırlandı

Yaratıcılarına nazaran bu devasa harita şimdiden galaksiye bakışımızı beklenmedik hallerde değiştirdi.

Toplamda 1,5 milyardan fazla objeyi kataloglayarak evvelki örneklere kıyasla büyük gelişme kaydeden harita, yıldızları ve öbür objeleri de içeriyor.

Independent Türkçe’nin derlediğine nazaran Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Görünür ve Kızılötesi Astronomi İnceleme Teleskobu’nu (Vista) kullanan bilim insanları, Samanyolu’nun merkezi bölgelerini 13 yıldan fazla bir mühlet boyunca izledi.

Şili’deki Andres Bello Üniversitesi’nde astrofizikçi olan ve tüm projeyi yöneten Dante Minniti şunları söyledi:

Çok şey keşfettik, galaksimize bakış açımızı sonsuza dek değiştirdik.

Sözkonusu bilgiler gökyüzünde 8 bin 600 dolunaya muadil bir alanı kapsıyor ve tıpkı takım tarafından 2012’de yayımlanan bir evvelki haritadan yaklaşık 10 kat daha fazla obje içeriyor.

Kızılötesi ışığın gözlemlenmesi, teleskobun bu dalga uzunluklarında parlayan çok soğuk objeleri tespit etmesini de sağlıyor. Bunlar ortasında daima nükleer füzyona yapamayan başarısız yıldızlar olan kahverengi cüceler ve bir yıldızın yörüngesinde dönmeyip hür gezen gezegenler de var.

Devasa kızılötesi harita 500 terabayt data içeriyor ve bu da onu bir ESO teleskobuyla şimdiye kadar gerçekleştirilen en büyük gözlemsel proje haline getiriyor.

Kızılötesi ışık insan gözüyle görülemez lakin sıcaklıklarına bağlı olarak tüm objeler tarafından yayılır.

Teleskop bu enerjiyi algılayıp imgeye çevirerek gördüğümüz fotoğrafları oluşturabiliyor.

Harita, ESO’nun Şili’deki Paranal Gözlemevi’nde bulunan Vista’nın çektiği 200 bin imgeden oluşuyor.

Vista’nın kızılötesi kamerası galaksimiz boyunca yayılmış olan toz ve gazın içinden bakabiliyor ve bu sayede Samanyolu’nun en saklı yerlerinden gelen radyasyonu görebiliyor.

Gökbilimciler 2010’da başlayıp 2023’ün birinci yarısında sona eren müşahedelerini toplam 420 geceye yaydı.

Gökyüzünün her bir kesimini birçok sefer gözlemleyen grup, bu objelerin pozisyonlarını belirleyebildi. Ayrıyeten nasıl hareket ettiklerini ve parlaklıklarının değişip değişmediğini takip edebildi.

Birleşik Krallık Astronomi Teknoloji Merkezi’nde (UK ATC) kıdemli proje bilimcisi ve yeni Astronomi ve Astrofizik makalesinin ortak muharriri Dr. Oscar Gonzalez şunları söyledi:

Samanyolu’nun en büyük kızılötesi haritasının tamamlanması astronomi topluluğu için inanılmaz bir muvaffakiyet.

Veriler Samanyolu’nun yapısı ve bileşimi hakkında eşsiz bilgiler sağladı ve gelecek yıllarda cihanı daha düzgün anlamamızı sağlayacak araştırmalar için yeni yollar açmaya devam edecek.