Türkiye İş Bankası’nın, 100. yıl aktiflikleri kapsamında “Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyıla Bakış” konferansına hukuk, yapısal ıslahatlar, eğitimdeki tahribat bahisleri damga vurdu.
Gelenekselleşen iki günlük konferansın birinci gününde iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, Türkiye’nin iktisattan çok daha kıymetli problemlerinin olduğunu vurgulayarak “Ekonomiyi çözmede tecrübeli olduk. Bizim temel sıkıntımız hukuk. Hukuku düzeltmeden iktisat düzelmez. Yabancı değil, yerli yatırımcı da yatırım yapmıyor, beşerler nefes alamıyor. Hukuku yanlışsız okutuyorum lakin anayasayı uygulamıyoruz” dedi.
TIKANMA YAŞANIYOR
Faizin iktisadın en kıymetli kesimi olduğuna dikkat çeken Eğilmez, “Faizi yanlış belirlerseniz her şey yanlış masraf. Bu ekonomiyi batırır” tabirini kullandı. Eğilmez, Türkiye ve Arjantin’in gelişmekte direndiğini, siyasetin her bahse karıştığını anlatarak şunları söyledi:
“Ekonomik krizleri atlatmak kolay lakin toplumsal krizleri atlatmak zordur. Bugün bu yaşanıyor. Hukukun üstünlüğünü sağlamamız, demokrasiyi düzeltmemiz gerekiyor. Hesap sorulabilirlik, şeffaflık yok. Eğitim sistemimiz bir facia. Kayıtdışılık yüzde 10’dan yüzde 30’a çıktı. Nereden kazandığını anlamadığımız, uyuşturucudan, karaparadan kazananlar var. Lakin ceza alan yok. Bu sorunu çözmek zorundayız. Teşvik sistemini değiştirmek gerekiyor. Siyasi beklentilerle teşvikler veriliyor. Sivas’a teşvik veriyorsunuz Trabzon küstüğü için onlara da veriliyor.
Prof. Dr. Asaf Savaş Akat ise Türkiye’nin bir tıkanma, patinaj devrine girdiğini anlatarak “Bir dizi eksiklik sayılara da yansıyor” dedi. Akat şöyle devam etti:
“Enflasyon ve dış açıkta zaafiyet var. Bu iki sorun son devirlerde yaşanan patinajın nedeni. Bu yüzden Türkiye parasız bir ülke oldu. Seçkinler enflasyona karşı ses çıkarmıyor. Türkiye’nin vergi sorunu var. Vatandaşından direkt vergi alamıyor. Yargı, mülkiyet hakkı son derece değerli. Bunlar acilen çözülmeli. Bunlar son derece önemli problemler. Ortada uygulanan ıslahat çizgisinden evvel para ıslahatı olmalı.”
Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman, yabancı yatırımcının itimat aradığının altını çizerek gelişmekte olan ülkeler için hâlâ kriz riski olduğunu söyledi.
Gazeteci-yazar Malcolm Gladwell ise “Atatürk bugün bu sahnede konuşuyor olsaydı yeniden ülkede yetişmiş geniş bir insan gücü oluşturulması ve en zayıf halkaların uygunlaştırılması gerektiğini düşünürdü. Bugün dünyanın da buna gereksinimi olduğuna inanıyorum” dedi.
TEMELDE İŞ BANKASI’NIN HARCI VAR
Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyıla Bakış konferansının açılışında konuşan İş Bankası Yönetim Kurulu Lideri Adnan Bali, bankanın, Cumhuriyetin ilanının üzerinden bir yıl bile geçmeden Büyük Taarruz’un başlangıç tarihine denk getirilerek 26 Ağustos 1924’te, Ankara’da mütevazı bir binada küçük bir takım ve sonlu bir sermayeyle kurulduğunu hatırlattı. İş Bankası’nın kendisini hiçbir vakit yalnızca finansal bir kuruluş olarak görmediğini anlatan Bali, şunları söyledi:
“Topyekûn bir kalkınma için kendimizi ülkemize karşı daima sorumlu hissettik. Bu yüzden kuruluş yıllarımızdan itibaren madencilik, şeker sanayi, dokuma, sigorta, cam sanayi üzere dallardaki iştiraklerimizle farklı alanların gelişimine katkı sunduk. Türkiye’de mikro işletmelerden, en büyük kümelere kadar birçok işletmenin çabucak hemen tamamının temelinde İş Bankası’nın harcı vardır. Bugün ise teknoloji alanında hayata geçirdiğimiz takviyeyle misyonumuzu motamot sürdürüyoruz.”
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise “Atatürk Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığının ülkenin siyasi bağımsızlığı kadar hayati olduğunu her vakit vurgulamıştır. Ekonomik bağımsızlık, ulusal egemenliğin güvencesidir” formunda konuştu.
