Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD), saat 14.50’de, merkez üssü Bitlis’in Tatvan ilçesi olan 4.5 büyüklüğünde bir sarsıntı meydana geldiğini duyurdu.
Sarsıntının derinliği 7 kilometre olarak ölçüldü.
ÇEVRE VİLAYETLERDE HİSSEDİLDİ
Deprem Hakkari, Van, Batman ve etraf vilayetlerde de şiddetli hissedildi ve paniğe neden oldu.
NACİ GÖRÜR’ÜN İKAZLARI YİNE GÜNDEM OLDU
4.5’lik zelzele sonrası, Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür‘ün ikazları tekrar gündem oldu. Görür, her fırsatta Bitlis’e dikkatleri çeken isimlerin başında geliyor.
Daha evvel NTV’nin sorularını yanıtlayan ve DAF ve Bitlis-Zagros bindirme nesline dikkat çeken Prof. Dr. Naci Görür, 25 kentin fay zonu üzerine kurulduğunu belirterek, “Bir manada dinamit fıçılarının üzerinde oturuyorlar” diyerek uyarmıştı.
Görür, Adıyaman-Hakkari ortasında yer alan kentlere dikkat çekerek, “Bitlis-Zagros neslinin harekete geçmesiyle yeni zelzeleler olabilir” tabirlerini kullanmıştı.
En az 25 kentin fay zonları üzerinde olduğunu vurgulayan Görür, “Bir manada dinamit fıçılarının üzerinde oturan kentler var” ihtarında bulunarak, şunları tabir etmişti:
“6 Şubat’ta Doğu Anadolu Fay zonu sarsıntı üretti. Bingöl-Karlıova’dan Hatay’a kadar giden çizgi. Doğu Anadolu Fayı ve Meyyit Deniz Fayı dediğimiz bölümler, büyük ölçüde Doğu Anadolu’nun devamı niteliğinde kırıldılar. Ve orada artık büyük boyutlu bir zelzelenin oluşmayacağı ortada.”
“ADIYAMAN-HAKKARİ ORTASINDA YER ALAN KENTLERDE YENİ SARSINTILAR OLABİLİR”
“Çünkü gücün büyük bir kısmı boşaltıldı. Artçı zelzeleler olabilir. Lakin Adıyaman’ın özel bir durumu var. Doğu Anadolu Fayı, Adıyaman’a kadar geliyor. Tam Adıyaman yakınlarında Bitlis-Zagros bindirme jenerasyonuyla kesişiyor. Aslında o da bir tektonik zondur.
Bu DAF, 6 Şubat sarsıntılarını ürettiği vakit bir kısım enerjiyi-muhtemelen yüzde 20 kadarını- bu Bitlis-Zagros bindirme nesline transfer etmiş olabilir. Bu demektir ki bilhassa Adıyaman-Hakkari ortasında yer alan kentlerde Bitlis-Zagros jenerasyonunun harekete geçmesiyle yeni zelzeleler olabilir.
O hatta büyük sarsıntılar üretebilecek potansiyeldedir. Adıyaman- Hakkari ortasında Arap platformu üzerinde yani Bitlis, Urfa, Diyarbakır, Cizre, Nusaybin, Batman vs. üzere kentlerde zelzeleler olursa benim için büyük bir sürpriz olmaz. Boyutu ve vaktini bilemiyorum.”
“HATAY’DAN BAŞLAYARAK BİNGÖL- KARLIOVA’YA KADAR BÜYÜK SARSINTILAR OLMUŞ”
“Adıyaman-İskenderun ortası hatta Bingöl-Karlıova- İskenderun ortası tüm Doğu Anadolu özel bir bölge. Nedir özel bölge olan, bu zon levha sonu. Yani Arap, Afrika, Anadolu Levhası sonu. Artık levha sonları büyük sarsıntılar üretirler. Belli vakitlerde yinelenirler.
Hatay’dan başlayarak Bingöl- Karlıova’ya kadar büyük zelzeleler olmuş, yıkılmış ve tekrar yapılmış. O yüzden özel zonlarda özel teknikler uygulamak lazım. Yerleşim anları haline getirecekseniz kent planlamasını özel yapacaksınız. Buranın nüfusunu ona nazaran düzenleyeceksiniz. Başınızın estiği, rantın öngördüğü üzere bina yükseltmeyeceksiniz. Yazık, bu ülkenin insanları devamlı ölmek zorunda değil. Devleti yönetim edenler bu işi bilmeli. Tahlilleri ona nazaran geliştirmeli.”
“500 TANE FAY VARSA 510 OLDU”
Fay çizgileri haritasının güncellemesiyle ilgili de Görür, şunları söylemişti:
“500 tane fay varsa 510 oldu. Bunlar tahlil değil, akıllı olmak lazım. En az 25 tane fay zonlarında kurulmuş, fay zonlarında oturan bir manada dinamit fıçılarının üzerinde oturan kentler var. Tahminen de bunlar artar. Bu kentleri biran evvel sarsıntı dirençli hale getirmek lazım.
Sadece sarsıntı zonlarına yakın diye değil fay zonunun içinde oturuyor. Belediye başkanı kenti yönetiyor. O kentin fayın üzerinde oturduğundan bir haber… Bu türlü idare hali olamaz. Belediye liderleri, bir kentte işe başladığı vakit evvel kenti tehdit eden tehlikenin yani fayın nerede olduğunu enini, uzunluğunu, derinliğini tekerrür dönemini, özelliğini, kapasitesini bilecek.
Tehlikeyi bilecek ki tedbir alsın. Bildikten sonra tehlike gerçekleşirse; kentime nasıl ziyan verir, kentimi oluşturan bileşenlere nasıl ziyan verir onu araştıracak. Sonra sarsıntı gelmeden evvel ziyanı azaltma çalışmalarını yapacak ki kent zelzele dirençli olsun. Bilimi hakikat kullanmak lazım, gereğini yapmak lazım. Söyleye söyleye bıktık artık.”
“STRES BİRİKTİRDİ”
Prof. Dr. Naci Görür, Hakkari’de 3 Şubat 2024’te Hakkari Yüksekova’da meydana gelen 4.1’lik zelzele sonrası da Bitlis-Zagros fay sınırına dikkat çekmişti.
Görür, bu jenerasyonda gerilim birikmesi olduğu ihtarında bulunmuştu.
Görür, 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar sonrası bölgedeki faylarda biriken gerilimin değişime uğradığını belirtmişti.
Naci Görür, “Hakkari-Çukurca, Kayalık’ta 4,1 zelzele oldu. Zelzele Bitlis-Zagros Bindirme Jenerasyonu’nun üstünde. Daha evvel belirttiğim üzere, bu jenerasyon 6 Şubat sarsıntılarından sonra muhtemelen belirli ölçüde gerilim alanı değişimine uğradı ve gerilim yükledi. Bu konu gözardı edilmemelidir” demişti.
