Kimi çocuklar neden yemek seçer?

Getty Images

İngiltere’de yapılan yeni bir kapsamlı araştırmaya nazaran çocukların yemek seçmesi ailelerin onları yetiştirme halinden çok genetik yatkınlıklarıyla ilgili.

Buna nazaran, yemek seçme çok küçük yaştan ergenliğe kadar süren bir özellik olabiliyor.

İngiltere’de yapılan çalışma için araştırmacılar, 16 aylıktan başlayarak, 3, 5, 7 ve 13 yaşlarındaki bir kısmı tek yumurta oburu de başka yumurta ikizi olmak üzere 2 bin 400 çocuğun aileleri tarafından doldurulan yemek anketi sonuçlarını inceledi.

Araştırmacılar, dokular yahut tatlar konusunda seçicilik yahut yeni yiyecekleri denemeye karşı isteksizlik nedeniyle hudutlu sayıda yiyecek yeme eğilimi olarak tanımladıkları yemek seçme kavramına odaklandılar.

Genetik özelliklerinin yüzde 100’ünü paylaşan tek yumurta ikizlerin beslenme alışkanlıklarını, genlerinin yaklaşık yüzde 50’si ortak olan başka yumurta ikizlerinin beslenme alışkanlıklarıyla karşılaştıran araştırmacılar şunları buldu:

• Zorlayıcı yeme eğilimleri, yedi yaşında hafif bir tepe yaparak erken ergenliğe kadar devam etti
• Nüfustaki genetik farklılıklar, 16 aylıkken yiyecek seçme davranışındaki çeşitliliğin yaklaşık yüzde 60’ından sorumluydu
• Genetik tesirler yaşla birlikte artarak 3 ila 13 yaşları ortasında yüzde 74’e yükseldi.
• Evde, ailenin birlikte yemek denemesi üzere etkinlikler çoğunlukla yürümeye başlayan çocuklar için kıymetli bulundu.
• Çocuklar büyüdükçe, farklı arkadaşlara sahip olmak üzere mesken dışındaki tesirler daha kıymetli hale geldi

Journal of Child Psychology and Psychiatry isimli bilimsel mecmuada yayımlanan araştırmanın kıdemli müellifi, UCL’de Profesör Clare Llewellyn BBC’ye yaptığı açıklamada, “Bazı çocukların belirli yiyecekleri denemekte epeyce ‘acımasız’ davranmasının, kimilerinin ise daha maceracı olup aile yemeklerine memnuniyetle katılmasının nedeni, ebeveynlik üsluplarından çok, çocuklar ortasındaki genetik farklılıklardan kaynaklanıyor” dedi.

Çalışmanın baş müellifi Dr Zeynep Nas da, “yemek seçmenin yaygın olmasına karşın aileler için tasa sebebi olduğunu vurguladı ve bulguların “ebeveynlerin suçluluk hislerinden kurtulmasına” yardımcı olmasını umduğunu söyledi.

Dr. Llewellyn, çalışmanın yemek seçenlere yardımcı olacak stratejileri incelemek üzere tasarlanmadığını, lakin başka çalışmaların makul tekniklerin yardımcı olduğunu öne sürdüğünü belirtti.

Bunlar ortasında öne çıkan kimi stratejiler şöyle:

• Çocuklara geniş yelpazede yiyecekler sunmaya devam etmek
• Çocukların daha evvel reddettiği yiyecekleri nizamlı olarak sunmak. Bu, sakin bir ortamda yapılmalı ve yemek saatleri dışında da denenebilir
• Mümkünse çocuklarla birlikte oturup yemek yemek ve çok fazla gerilime girmemeye çalışmak.

Araştırmacılar yemek seçmenin yaygın bir özellik olabileceği fakat çok yemek seçmenin yakın vakitte tanınan bir yeme bozukluğunun belirtisi olabileceği konusunda uyarıyor.

Bu sorun Kaçınmacı ve Kısıtlayıcı Besin Alım Bozukluğu (ARFID) olarak isimlendiriliyor ve kıymetli sıhhat riskleri barındırıyor.

Bu üzere durumlarda sıhhat uzmanlarından yardım alınması tavsiye ediliyor.