Yunan basınında yer alan haberlere göre, ABD, Türkiye’ye yönelik F-35 savaş uçağı satışının tekrar gündeme gelebilmesi için Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemleri ile ilgili bir çözüm önerisi sundu. Yunan gazetesi eKathimerini, ABD’li yetkililerin, Türkiye’nin S-400’leri kendi topraklarında tutmasına izin verecek ancak kontrolü ABD’ye devredecek bir plan üzerinde çalıştığını belirtti. Bu planın, S-400’lerin İncirlik Üssü’ndeki ABD kontrolündeki bölgeye nakledilmesini içerdiği ifade ediliyor.
ABD’nin Yeni Teklifi: S-400’lerin Kontrolü ABD’ye Devredilsin
ABD, Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 hava savunma sistemlerini satın almasına karşı çıkmış ve bu durum, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasına yol açmıştı. Ancak, Yunan basınına göre ABD, yaz aylarında Türkiye’ye bir teklif sunarak bu krizin çözülmesi adına yeni bir yol haritası önerdi. Teklif, S-400’lerin Türkiye’de kalmasına rağmen ABD kontrolüne devredilmesini öngörüyor. İncirlik Üssü‘nde ABD kontrolündeki bölgeye taşınması, bu teklifin en önemli noktalarından biri olarak dikkat çekiyor.
Görüşmeler İleri Bir Aşamada
eKathimerini’nin haberine göre, ABD ve Türkiye arasında bu konuda yapılan görüşmeler “önceden bilinenden daha ileri bir aşamada” bulunuyor. Temmuz ayında Pentagon ve Beyaz Saray yetkililerinin Türkiye’yi ziyaret ettiği ve bu teklifi sundukları ifade edildi. Bu ziyaret sırasında, Pentagon yetkilisi Celeste Wallander ve ABD Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi Michael Carpenter‘ın Türkiye ile F-35 programına yeniden dahil olma konusunu görüştükleri iddia edildi.
Türkiye’nin Yanıtı: Şimdilik Olumlu Değil
Türkiye’nin bu teklife yanıtının şu aşamada olumlu olmadığı ancak müzakerelerin devam ettiği bildirildi. ABD’nin, Türkiye’nin S-400 sistemleri ile ilgili sorun çözüldükten sonra CAATSA yaptırımlarını kaldırabileceği ve Türkiye’yi F-35 programına geri dahil edebileceği belirtiliyor. Ancak Türkiye’nin bu aşamada teklife nasıl bir yanıt vereceği belirsizliğini koruyor. Görüşmelerin, New York’taki BM Genel Kurulu kapsamında devam etmesi bekleniyor.
Yunanistan’ın Endişeleri
Bu gelişmeler Yunanistan’da endişe yaratmış durumda. Yunan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, 5 Eylül’de ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı görüşmede, Türkiye’nin tekrar F-35 programına dahil edilmesi ihtimali karşısında endişelerini dile getirdi. Yunan basını, ülkenin bu konuda alarmda olduğunu ve ABD’nin Türkiye ile ilgili bu yöndeki adımlarını yakından izlediğini belirtiyor.
ABD’nin Tutumu Değişmedi
Pentagon sözcüsü Javan Rasnake, iki ülke arasında süren müzakerelerle ilgili olarak, ABD’nin Türkiye’ye S-400 sistemini satın alması konusundaki pozisyonunun değişmediğini belirtti. Rasnake, ABD’nin bu konuda 2019’dan beri aynı tutumu koruduğunu ve bu tutumun devam ettiğini ifade etti.
ABD’nin sunduğu bu teklif, Türkiye’nin S-400 meselesini çözmeye yönelik önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Eğer Türkiye, bu teklife olumlu yanıt verirse, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması ve Türkiye’nin F-35 programına yeniden dahil olması mümkün olabilir. Ancak şu an için Türkiye’nin yanıtı bekleniyor ve müzakereler devam ediyor.
