TCG Anadolu: Türkiye’nin deniz gücüne yön veren SİHA Gemisi

TCG Anadolu, Türkiye’nin savunma kapasitesini artıran ve donanma envanterinde “çok maksatlı amfibi hücum gemisi” olarak yer alan en büyük askeri gemisidir. Nisan 2023’te hizmete giren TCG Anadolu, Türkiye’nin deniz gücünü yeni bir seviyeye taşırken, geminin silahlı insansız hava araçları (SİHA) filosunun büyüklüğü nedeniyle “dünyanın ilk SİHA gemisi” olarak adlandırılması dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TCG Anadolu’nun bu özelliğiyle dünya genelinde bir ilki temsil ettiğini vurgulamıştır.

Tasarım ve Teknik Özellikler

İlk tasarımı itibarıyla İspanyol amfibi hücum gemisi Juan Carlos I modelinden ilham alınan TCG Anadolu, iki gemi arasındaki uzunluk, yükseklik, genişlik ve hız gibi özellikler bakımından büyük benzerlikler taşıyor. 232 metre uzunluğundaki TCG Anadolu, denizdeki operasyonlar için geniş bir kapasite sunarken, kısa mesafede kalkış yapabilen uçaklar için özel olarak tasarlanan 12 derecelik fırlatma rampası ile öne çıkıyor. Bu rampanın amacı, kısa mesafede kalkışa imkân tanıyan uçakların iniş ve kalkışını kolaylaştırmak.

İlk etapta Amerikan yapımı F-35 uçakları için planlanan TCG Anadolu, Türkiye’nin 2019 yılında Rusya’dan S-400 füze savunma sistemini satın almasının ardından yaşanan kriz nedeniyle F-35 programından çıkarılması sonucunda yeniden yapılandırıldı. Türkiye’nin Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan F-16 ve F-117 jetlerinin kalkışı için yeterli güverte uzunluğuna sahip olmadığı belirtilirken, bu eksiklik sonrasında TCG Anadolu’nun insansız hava araçları ve SİHA’lar için yeniden düzenlendiği bildirildi.

SİHA ve İHA Kapasitesi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, TCG Anadolu’nun gelecekte Bayraktar TB3 SİHA, Kızıl Elma İnsansız Savaş Uçağı ve HÜRJET Hafif Taarruz Uçağı gibi hava araçlarına ev sahipliği yapacağını açıkladı. Bu, geminin insansız hava araçlarıyla donatılmış bir askeri platform olarak deniz kuvvetlerine büyük avantaj sağlayacağı anlamına geliyor. Reuters’ın raporuna göre, TCG Anadolu’nun SİHA ve İHA sistemlerinin operasyonel verimliliğini artırmak amacıyla 100-150 metre kalkış hızına ulaşacak şekilde yeniden düzenlemeler yapıldı.

Uçuş Güvertesi ve Araç Kapasitesi

Geminin uçuş güvertesi, 10 helikopter veya 11 adet SİHA konuşlandırabilecek kapasitede tasarlanmış durumda. Geminin hangarında ise 19 helikopter veya 30 SİHA taşınabiliyor. Bu geniş kapasite, TCG Anadolu’nun denizdeki operasyonlarda büyük bir esneklik sunmasına olanak tanıyor. Ayrıca gemi, 1.223 personel taşıyabilme kapasitesi ile birlikte, 13 adet tank, 27 adet zırhlı amfibi hücum aracı, 6 adet zırhlı personel taşıyıcı ve 33 adet çeşitli araçbarındırabiliyor.

TCG Anadolu’nun sağlık altyapısı da oldukça gelişmiş durumda. İçerisinde en az 30 yataklı tam teşekküllü bir hastane, iki adet ameliyathane, yanık tedavi merkezi, basınç odası, diş tedavi üniteleri ve yoğun bakım üniteleri yer alıyor. Bu özellikler, geminin savaş dışı durumlarda insani yardım ve acil müdahale görevlerinde de kullanılabilmesine olanak sağlıyor.

TCG Anadolu’nun Stratejik Önemi

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı Dizayn Proje Ofisi (DPO), TCG Anadolu’dan daha büyük bir uçak gemisi üzerinde çalışmalar yürütüyor. Bu projeye “Milli Uçak Gemisi Projesi” adı veriliyor. Proje kapsamında, Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki muharip uçakların bu gemilerde kullanılabilmesi hedefleniyor. DPO, Baykar ve Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ile ortaklaşa bu büyük projeyi hayata geçirmeyi planlıyor.

TCG Anadolu, Türkiye’nin sadece askeri kapasitesini değil, aynı zamanda diplomatik gücünü de artıracak bir unsur olarak görülüyor. Bu gemi, özellikle Doğu Akdeniz ve Ege Denizi’nde Türkiye’nin deniz gücünü daha da pekiştirme noktasında önemli bir stratejik avantaj sağlıyor. SİHA’ların kullanımıyla geminin, Türkiye’nin savunma sanayiinde yerli üretim silah sistemlerine olan bağımlılığı da artırılacak.

Tartışmalar ve Eleştiriler

TCG Anadolu’nun SİHA gemisi olarak nitelendirilmesi bazı çevrelerce eleştirildi. CHP’nin 27. dönem İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Nisan 2023’te yaptığı bir paylaşımda, “Dünyada SİHA gemisi diye bir şey yok. Uçak gemisi değil. İşleri güçleri yalan, algı, sahtecilik,” ifadeleriyle geminin statüsüne yönelik eleştirilerde bulundu. Benzer şekilde, CHP Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı da bu konuya dair soru önergesi vererek, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından cevaplandırılmasını talep etti. Salıcı, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde TCG Anadolu’ya iniş ve kalkış yapabilen herhangi bir uçağın olup olmadığını sorguladı ve eğer bu tür bir uçak yoksa, geminin hangi maksatla kullanılacağını açıkladı.

Gelecekteki Kullanım ve Potansiyel

TCG Anadolu’nun eleştirilere rağmen, Türkiye’nin savunma sanayiindeki yerli üretim hamlelerinin bir sembolü olarak büyük bir önem taşıdığı vurgulanıyor. Geminin kapasitesi ve SİHA’larla donatılması, Türkiye’nin gelecekteki askeri operasyonlarda daha otonom ve ileri teknolojili sistemler kullanma kapasitesini artırıyor. Türkiye’nin savunma sanayii politikaları kapsamında TCG Anadolu’nun, önümüzdeki yıllarda bölgesel deniz gücü dengesinde önemli bir rol üstleneceği tahmin ediliyor.

Bu kapsamda, TCG Anadolu’nun envanterde yer alması, Türkiye’nin sadece askeri operasyonel kapasitesini değil, aynı zamanda uluslararası sularda prestijini ve caydırıcılık kapasitesini artırıyor. Ayrıca gemi, denizlerde yürütülecek insani yardım operasyonları ve barışı koruma görevleri için de kullanılabilecek bir platform olarak ön plana çıkıyor.