Yale Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği yeni bir analiz, Cumhuriyetçilerin desteklediği bütçe planının, ABD’deki gelir dağılımını daha da eşitsiz hale getireceğini ortaya koydu. Rapora göre, Donald Trump’ın ekonomik politikaları, düşük gelirli Amerikalılardan kesinti yaparak ülkenin en zengin yüzde 1’ine devasa bir servet aktarımına neden olacak.
4,5 Trilyon Dolarlık Vergi İndirimi, 1,5 Trilyon Dolarlık Harcama Kesintisi
Yale Bütçe Laboratuvarı araştırmacılarından Harris Eppsteiner ve John Ricco, Temsilciler Meclisi’nde desteklenen Cumhuriyetçi bütçe teklifini değerlendirdi. Plan, zenginlere yönelik 4,5 trilyon dolarlık vergi kesintisi içerirken, aynı zamanda başta Medicaid ve SNAP gibi kamu yardımı programlarında toplam 1,5 trilyon dolarlık kesintiyi de öngörüyor.
En Çok Darbe Alanlar: Düşük Gelirli Aileler ve Yaşlılar
Plana göre, yaklaşık 230 milyar dolarlık kesinti Ek Beslenme Yardımı Programı’ndan (SNAP) yapılacak. Bu program, düşük gelirli ailelerin gıda ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı oluyor.
Ayrıca, 880 milyar dolarlık başka bir kesinti de Medicaid üzerinden gerçekleştirilecek. Medicaid, yalnızca düşük gelirli bireylerin değil, aynı zamanda huzurevlerinde yaşayan yaşlı Amerikalıların %60’ının sağlık masraflarını karşılayan temel programlardan biri.
Gelir Dağılımı Zengin Lehine Değişiyor
Araştırmacılar, söz konusu bütçe planının uygulanması halinde vergi sonrası gelir dağılımının daha da gerileyici hale geleceğini belirtiyor.
- En yoksul haneler, vergi ve transfer sonrası gelirlerinde %5’lik bir azalma yaşayacak.
- Gelir dağılımının ortasında bulunan kesimler %0,6’lık cüzi bir artış görecek.
- En zengin %5’lik kesim ise %3’lük gelir artışı ile kazançlı çıkacak.
Analizde, net mali kazançların tamamının hatta fazlasının en üst %5’lik dilime gideceği vurgulandı.
Trump’ın 2017 Vergi Yasası da Yeniden Gündemde
Trump yönetimi, 2017’de yürürlüğe giren Vergi Kesintileri ve İstihdam Yasası’nın süresi dolan hükümlerini yenilemeyi planlıyor. Analize göre bu adım, ABD tarihindeki en büyük gelir transferlerinden birine dönüşebilir; yoksuldan alınıp ultra zengine verilen bir sistemin yeniden inşası olarak değerlendiriliyor.
Trump Medicaid Kesintisini Reddetse de Rakamlar Aksi Yönde
Donald Trump, defalarca Medicaid’de kesinti yapmayacağını söylese de, uzmanlar Cumhuriyetçi bütçe hedeflerine ulaşmak için bu kesintilerin kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Önerilen kesintiler, ülke genelinde protestolara neden olmaya başladı bile.
Plan Hâlâ Değişebilir, Ama Yön Net
Yale’in analizine göre, şu anki bütçe çerçevesi değiştirilebilir; zira detaylı uygulama kararları henüz belirlenmiş değil. Ancak mevcut haliyle bile plan, servet eşitsizliğini derinleştirecek yapısal riskler içeriyor.
