2024 yılında yayınlanan Türkiye 2024 Ar-Ge ve İnovasyon Raporu, Türkiye‘nin Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinde kaydettiği gelişmeleri detaylandırıyor. Raporda özellikle yüksek teknoloji, yazılım ve havacılık sektörlerinin öne çıktığı belirtiliyor. İşte rapordan dikkat çeken bazı veriler ve analizler:
Ar-Ge ve İnovasyonun Genel Durumu
- Yüksek Teknoloji ve Yazılım: Türkiye, yüksek teknoloji ve yazılım sektörlerinde önemli gelişmeler kaydetti. Bu sektörlerin hızlı yükselişi, özel sektörün katma değer üretme kapasitesini artırdı.
- Ar-Ge Çalışanları: Türkiye’de Ar-Ge çalışanlarının sayısı 400.000’e yaklaştı. Özel sektördeki Ar-Ge çalışanları %8,8 artarak 207.000’e ulaştı. Buna karşın, kamu sektöründeki araştırmacı sayısı %7 düştü.
Sektörel Gelişmeler
- Havacılık Sektörü: Son yıllarda en yüksek artış oranlarını yakalayan havacılık sektörü, Türkiye’nin inovasyon sisteminin parlayan yıldızı oldu.
- Kamu Ar-Ge Harcamaları: Kamunun Ar-Ge yatırımları %167 arttı. Bu harcamaların %43’ü Savunma Sanayii’ne yapıldı. Tarım ve yeryüzünün keşfi gibi alanlarda da önemli artışlar gözlendi.
Bölgesel ve Uluslararası Performans
- Bölgesel Dağılım: Ar-Ge harcamalarında Batı Anadolu (Ankara-Konya) bölgesi öne çıktı. İstanbul’un Ar-Ge harcamalarındaki artış oranı daha düşük kaldı.
- GSYİH İçindeki Ar-Ge Oranı: Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki oranı %1,42’ye çıkarak Türkiye’yi OECD ülkeleri arasında 28. sıraya yerleştirdi.
Teknoparklar ve İhracat
- Teknoparklar: Teknoparklardaki firma sayısı 10 bini, istihdam sayısı 100.000’i aştı. İhracat tutarı ise %67 artışla 2 milyar dolara ulaştı.
- Yüksek Teknoloji İhracatı: Yüksek teknoloji ihracatında %23’lük artış yaşandı ve ihracat 9 milyar doları aştı. Ancak, ciro dolar bazında %7 düştü.
Araştırmacı İstihdamı ve Yazılım Sektörü
- Araştırmacı İstihdamı: Türkiye, araştırmacı istihdamının beş yıllık artış oranında OECD ülkeleri arasında birinci oldu.
- Yazılım Sektörü: Yazılım sektöründe KOBİ’ler önemli bir yere sahip. Sektördeki toplam gelirin %63’ünü KOBİ’ler üretiyor, istihdamın %76’sı yine bu işletmelerde sağlanıyor.
Küresel İnovasyon Endeksi
- İnovasyon Sıralaması: Türkiye, Küresel İnovasyon Endeksi’nde iki basamak yükselerek 37. sıraya çıktı. Bu iyileşme, Ar-Ge ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümlerin bir sonucu olarak değerlendirildi.
Türkiye, 2024 yılında Ar-Ge ve inovasyon alanında önemli adımlar atarak, özellikle yüksek teknoloji ve yazılım sektörlerinde kayda değer başarılar elde etti. Ancak, kamu ve özel sektör yatırımlarının dengelenmesi ve daha geniş bir sektörel dağılım sağlanması gerektiği vurgulanıyor
