Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) toplu taşımada 30 yaş üstü öğrencilere farklı tarife uygulamasını ayrımcılık olarak değerlendirdi. Kurum, İBB’ye 141 bin 934 TL idari para cezası verilmesine hükmetti.
30 Yaş Üstü Öğrenciye Beş Kat Daha Fazla Ücret
Karar süreci, İstanbul’da yaşayan bir öğrencinin şikâyetiyle başladı. 30 yaşından gün alan H.T.G, öğrenci olmasına rağmen toplu taşımada indirimli tarife yerine tam ücret ödemeye başladı. Aylık 282 TL yerine 1413 TL ödeyen öğrenci, yaşa dayalı bu farklı muamelenin eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirterek durumu önce İBB’ye bildirdi, ancak başvurusu reddedildi.
TİHEK: Yaşa Dayalı Farklılık Orantısız ve Ayrımcı
TİHEK, şikâyeti detaylı biçimde inceledi ve şu sonuca vardı:
“Toplu taşımada 30 yaşını dolduran öğrencilerle 30 yaş altı öğrencilerin farklı ücret tarifelerine tabi tutulması, yaş temelinde ayrımcılık oluşturuyor.”
Kurum, bu kararın Anayasa’nın 10. maddesinde güvence altına alınan kanun önünde eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Ayrıca, eğitim hakkının da zedelendiğine dikkat çekildi.
İBB’nin Savunması: İş Gücüne Katılım Gerekçesi
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, TİHEK’e sunduğu savunmada, 30 yaş üstü öğrencilerin genellikle düzenli gelir sahibi olduğunu ve iş gücüne katılım oranlarının yüksekliğini gerekçe gösterdi. Ancak TİHEK, bu savunmayı yeterli bulmadı. Kararda, belediyenin savını destekleyecek resmî veri sunmadığı ve uygulamanın orantılı olmadığı ifade edildi.
TİHEK’ten Net Mesaj: Eğitimde ve Ulaşımda Eşitlik Esastır
Kararda ayrıca, kamu hizmetlerine erişimde yaş temelli farklı uygulamaların, insan hakları ile bağdaşmadığı vurgulandı. Öğrenci statüsünde olan bireylerin yaşına bakılmaksızın eşit koşullarda toplu taşımadan yararlanması gerektiği belirtildi.
Bu kararla birlikte TİHEK, yerel yönetimlere eşitlik ilkesine uygun hareket etmeleri gerektiğini bir kez daha hatırlatmış oldu.
