New York Times (NYT), İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve 106 kişinin gözaltına alınmasını analiz eden bir haber yayımladı. NYT, bu sürecin İmamoğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığını engelleyebileceğine dikkat çekti.
Haberde, İmamoğlu’nun yolsuzluk ve terör suçlamalarıyla gözaltına alınmasının siyasi bir hamle olabileceği vurgulanırken, Türkiye’nin otoriterleşme sürecinde Venezuela benzeri bir yola girdiği öne sürüldü.
İmamoğlu’ndan Sert Açıklama: “Büyük Bir Zulümle Karşı Karşıyayız”
İmamoğlu, gözaltına alınmadan önce yaptığı açıklamada, hükümetin halkın iradesini gasp etmeye çalıştığını belirtti.
“Bu ahlaksız ve zalim yaklaşım, halkımızın iradesi ve direnciyle bozulacaktır.”
İmamoğlu’nun, 2019’dan bu yana Erdoğan’ın İstanbul adaylarını üç kez mağlup ettiği hatırlatılırken, ana muhalefet partisi tarafından Cumhurbaşkanlığı adayı olarak gösterilebileceği ifade edildi.
Avrupa’dan Tepkiler: “Demokratik Değerlere Aykırı”
İmamoğlu’nun gözaltına alınması, Avrupa’dan sert tepkiler aldı.
- Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, gözaltıları “endişe verici” olarak nitelendirerek, “Türkiye, özellikle seçilmiş yetkililerin haklarını koruyarak demokratik değerleri savunmalıdır.” dedi.
- Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, gözaltıların “muhalefet siyasetçilerinin alanını daralttığını” belirtti.
Piyasalar Olumsuz Etkilendi
İmamoğlu ve diğer kişilerin gözaltına alınması, Türkiye’nin ekonomik istikrarına dair kaygıları artırdı.
- Borsa İstanbul sert düşüş yaşadı ve işlem iki kez durduruldu.
- Türk Lirası, dolar karşısında yüzde 12 değer kaybederek 42 TL seviyesine kadar geriledi.
Bu gelişmelerin, Türkiye ekonomisine yabancı yatırımcı güvenini sarsabileceği belirtiliyor.
Erdoğan’ın Yeniden Adaylığı ve Muhalefetin Zorlukları
NYT, Erdoğan’ın yeniden aday olabilmesi için erken seçim ihtimalinin gündeme gelebileceğini vurguladı. Türkiye Anayasası Cumhurbaşkanlığı için iki dönem sınırı getirse de, erken seçim ilan edilmesi durumunda Erdoğan’ın üçüncü kez aday olabileceği hatırlatıldı.
Bu süreçte, İmamoğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığının engellenmesi için çeşitli hukuki adımlar atılabileceği de iddia edildi.
İmamoğlu’na Yönelik Suçlamalar ve Soruşturmalar
NYT’ye göre, İmamoğlu’na yöneltilen suçlamalar şunları içeriyor:
- Suç örgütüne liderlik etmek
- Yolsuzluk, rüşvet, dolandırıcılık ve kara para aklama
- Kürt yanlısı siyasi partilerle iş birliği yaparak “terör örgütüne yardım etmek”
Ayrıca, İmamoğlu’nun ortağı olduğu inşaat şirketine el konulduğu bildirildi.
Diploma Tartışması: Adaylığı Riske Girebilir mi?
NYT, İmamoğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığının engellenmesi için bir diğer hamlenin İstanbul Üniversitesi tarafından diplomasının iptal edilmesi olduğunu öne sürdü.
Türkiye Anayasası, Cumhurbaşkanı adaylarının üniversite mezunu olmasını şart koşuyor. İmamoğlu’nun, Kıbrıs’taki bir üniversiteden İstanbul Üniversitesi’ne yatay geçiş sürecinde usulsüzlük yapıldığı iddiaları nedeniyle mezuniyetinin tartışmalı hale getirildiği belirtiliyor.
Gösterilere Kısıtlama ve Erişim Engelleri
Gözaltıların ardından, İstanbul’da protestolara karşı önlemler artırıldı.
- Taksim Meydanı’nda gösteriler yasaklandı, iki metro istasyonu kapatıldı.
- X, YouTube, TikTok ve Instagram gibi sosyal medya platformlarına erişim engellendi.
- Belediye binası önünde binlerce kişi toplandı, Ankara ve diğer şehirlerde de protestolar düzenlendi.
NYT Analizi: Uluslararası Ortam Erdoğan’ı Destekliyor
NYT, Avrupa’da aşırı sağın yükselmesi ve Donald Trump’ın milliyetçi politikalarının, Erdoğan’ın muhaliflerine yönelik adımlarını kolaylaştırabileceğini öne sürdü.
- Türkiye uzmanı Sinem Adar, hükümetin uzun süredir İmamoğlu’na yönelik bir hamle için zemin hazırladığını belirtti.
- Erdoğan’ın, mevcut uluslararası konjonktür nedeniyle muhaliflerine karşı daha agresif bir tutum sergileyebileceği ifade edildi.
NYT, İmamoğlu’nun adaylığının engellenmesiyle muhalefetin daha büyük bir kriz yaşayabileceğini ancak bu durumun halktaki hoşnutsuzluğu artırarak siyasi dengeleri de değiştirebileceğini belirtti.