Facebook’un sahibi Meta, yapay zekâ modellerini eğitmek için LibGen adlı korsan kitap veritabanını kullandığı iddialarıyla yeniden gündemde. İngiltere’nin başkenti Londra’daki King’s Cross ofisi önünde bugün toplanacak olan yazarlar, Meta’nın telifli eserleri izinsiz kullandığı gerekçesiyle protesto düzenleyecek.
Yazarlar Ayakta: “Meta Kitapları Çaldı”
Kate Mosse, Tracy Chevalier ve şair Daljit Nagra gibi tanınmış isimlerin de yer alacağı eylem, saat 13.30’da Granary Square’de başlayacak. Protestocular, saat 13.45’te Society of Authors (SoA) tarafından kaleme alınan mektubu Meta ofisine elden teslim edecek. Aynı mektup ayrıca şirketin ABD merkezine de gönderilecek.
AI İçin 7,5 Milyon Kitaplık Gölge Kütüphane Kullanıldı
Ocak ayında ABD’de açılan bir davada, Meta CEO’su Mark Zuckerberg’in, 7,5 milyondan fazla kitabı barındıran “gölge kütüphane” LibGen’in yapay zekâ eğitimi için kullanılmasını onayladığı ileri sürüldü. The Atlantic dergisi geçtiğimiz ay, LibGen’in içerdiği kitaplara dair aranabilir bir veritabanı yayınladı. Böylece birçok yazar, eserlerinin izinsiz olarak bu sistemde kullanıldığını öğrendi.
“Bu Bir Dijital Gasp”
SoA Başkanı Vanessa Fox O’Loughlin, Meta’nın bu eylemlerini “yasadışı, şok edici ve yazarlar için yıkıcı” olarak nitelendirdi.
“Bir kitap yazmak bir yılı aşkın sürebilir. Meta, bu kitapları izinsiz alarak AI modellerine yükledi. Sonuçta aynı yazarlar, kendi eserleriyle rekabet etmek zorunda bırakılıyor,” dedi.
AJ West adlı yazar, protestonun başını çekiyor. “Romanlarımın LibGen’de yer aldığını görünce dehşete düştüm,” diyen West, “Bu benim için dijital bir gasp. Eserlerim hiçbir izin almadan ve tek kuruş ödenmeden alınıp yapay zekâya yedirildi. Kendimi soyulmuş hissediyorum,” ifadelerini kullandı.
Yasal Süreç ABD’de Devam Ediyor
Aralarında Ta-Nehisi Coates, Sarah Silverman, Junot Díaz ve Jacqueline Woodson gibi isimlerin de bulunduğu bir grup yazar, Meta’ya karşı ABD’de telif hakkı davası açtı. Dava dosyasında, Meta yöneticilerinin LibGen’in korsan içerik içerdiğini bilerek bu sistemi kullandıkları öne sürüldü.
SoA CEO’su Anna Ganley, “Çevrim içi korsan kitap arşivlerinin varlığı zaten başlı başına bir sorunken, dev şirketlerin bu kaynakları kullanarak yazarların emeğini sömürmesi kabul edilemez,” diyerek tepki gösterdi.
Kampanyaya Destek Büyüyor
Yazarlar, protesto için hazırladıkları dövizlerle Londra’da seslerini yükseltecek. Sosyal medyada ise kampanya, şu etiketlerle destekleniyor: #MetaBookThieves, #DoTheWriteThing, #MakeItFair. Change.org’da başlatılan imza kampanyası ise şimdiden 7.000’den fazla destekçi topladı.
Meta ise yaptığı kısa açıklamada, “Üçüncü taraf fikri mülkiyet haklarına saygı duyuyoruz. AI eğitiminde kullandığımız verilerin yasalara uygun olduğuna inanıyoruz,” dedi.
