Suriye‘de 8 Aralık‘ta Beşar Esad iktidarının devrilmesi, bölgede önemli bir gelişmeye işaret ediyor. Bu durum, sınır komşusu olan İsrail için de yakından takip edilmesi gereken bir mesele haline geldi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bu gelişme sonrasında işgal altındaki Golan Tepeleri’nden yaptığı açıklamada, ülkesinin buradaki tampon bölgenin kontrolünü “geçici olarak” ele geçirdiğini duyurdu.
İsrail’in Askeri Faaliyetleri
İsrail ordusu, 9 Aralık gecesi Suriye genelinde 300’den fazla hava saldırısı düzenleyerek dikkatleri üzerine çekti. Bu saldırılar, İsrail yönetiminin Suriye’deki gelişmelere ne kadar hassas yaklaştığını gösteriyor. İsrail, özellikle stratejik noktaları hedef alarak, Suriye’deki değişimlerin kendi güvenliğine tehdit oluşturmasını engellemeye çalışıyor.
Dışişleri Bakanı Saar’ın Açıklamaları
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Türkiye’nin desteklediği grupların Menbiç’teki operasyonlarına dair yaptığı açıklamada, “Kürtlere yönelik saldırılar durdurulmalı” şeklinde uyarıda bulundu. Bu açıklama, İsrail’in bölgedeki mevcut dengeleri nasıl değerlendirdiğine dair önemli ipuçları veriyor. İsrail, bölgede istikrarsızlık yaratabilecek unsurlara karşı dikkatli bir tutum sergiliyor.
Uzman Görüşleri: İsrail’in İkilemi
BBC Türkçe, İsrail‘in Suriye’deki gelişmelere nasıl yaklaştığını uzmanlarla konuştu. İsrail’in, Suriye’deki iktidar değişikliğini bir “bilinen şeytan” ile “büyüyen tehdit” arasında bir ikilem olarak gördüğü belirtiliyor. İsrail, Suriye‘ye hava saldırıları düzenleyerek, bölgede ortaya çıkabilecek yeni tehditlere karşı önlem almayı amaçlıyor.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, bu hamlelerle kimyasal silahların “aşırılıkçıların eline geçmesini” engellemeyi hedeflediklerini açıkladı. İsrail’in hava saldırısı düzenlediği hedefler arasında, Şam’da İranlı bilim insanları tarafından yeni füze geliştirmek amacıyla kullanıldığı iddia edilen sahalar da bulunuyor.
Gelecekteki Senaryolar ve Güvenlik Endişeleri
Uzmanlar, İsrail’in Suriye’deki bazı olası gelişmelerle ilgili endişeler taşıdığını belirtiyor. İngiliz risk istihbaratı şirketi Sibylline’da Orta Doğu ve Afrika Analisti Megan Suttcliffe, HTŞ’nin son dönemde önemli kazanımlar elde etmiş olmasına rağmen, Suriye’nin geleceğinin belirsizliğini koruduğunu vurguluyor. İsrail, ağır stratejik silahların isyancıların veya İsrail’e düşman grupların eline geçmesinden endişe duyuyor.
Golan Tepeleri’ndeki hareketliliğin nedeni ne?
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Şam’ın HTŞ liderliğindeki grupların eline geçmesinden kısa bir süre sonra, işgal altındaki Golan Tepelerindeki bir gözlem noktasından mesaj yayımladı.
Gelişmeyi Orta Doğu için “tarihi bir gün” olarak nitelendiren Netanyahu, İsrail’in “arzusunun” Suriye ile “barışçıl ilişkiler” kurmak olduğunu, ancak bu gerçekleşmezse İsrail devletini ve sınırını korumak için “ne gerekiyorsa” yapacaklarını söyledi.
Netanyahu konuşmasında, Suriye’nin isyancı grupların kontrolüne geçmesinin ardından 1974’teki ateşkes anlaşmasının “çöktüğünü” ve İsrail ordusunun Golan Tepelerindeki tampon bölgenin kontrolünü “yeni bir düzen kurulana kadar geçici olarak” ele geçirdiğini duyurdu.
Netanyahu’nun açıklamalarının ardından İsrail ordusu, Golan Tepelerinin İsrail işgali altındaki kısmına yakın beş köyde yaşayan Suriyelilere evlerinden çıkmamalarını söyleyen uyarılar gönderdi.
Orta Doğu ve Afrika Analisti Megan Sutcliffe, İsrail’in Golan Tepelerindeki müdahalesinin ülkenin Suriye’de “yayılmacı” bir motivasyonla hareket ettiğine yönelik endişeleri daha da artırabileceğini belirtiyor.
Sutcliffe, İsrail’in Suriye topraklarında önemli bir genişleme içinde olmasını beklemediğini düşünüyor.