Avrupa, tarihinin en geniş çaplı enerji krizlerinden birini yaşadı. İspanya, Fransa, Belçika ve Portekiz gibi ülkeleri etkisi altına alan bu kesinti, 50 milyondan fazla kişiyi elektriksiz bıraktı. Olayın nedeni ise sıradan bir arıza değil; uzmanlara göre bu kesintiye, “nadir rastlanan bir atmosferik olay” sebep oldu. Avrupa’nın enerji omurgasında yaşanan bu devasa aksama, şimdi Türkiye için de büyük bir tehdit olarak değerlendiriliyor.
Kesintinin Sebebi: Atmosferik Titreşimler
Portekiz’in enerji şebekesi operatörü Redes Energeticas Nacionais (REN), söz konusu kesintilerin İspanya kaynaklı olduğunu duyurdu. Yetkililere göre, İspanya’nın iç bölgelerinde meydana gelen ani sıcaklık değişimleri, yüksek gerilim hatlarında anormal salınımlara yol açtı. Bu da Avrupa elektrik sisteminde senkronizasyon kayıplarına ve domino etkisiyle yaygın kesintilere neden oldu.
REN, yaşanan bu olağanüstü durumu “atmosferik kaynaklı titreşim” olarak adlandırdı. Bu titreşimlerin elektrik altyapısında ciddi dengesizliklere yol açtığı ve zincirleme şekilde elektrik kesintileri oluşturduğu açıklandı.
Türkiye Risk Altında Mı?
Avrupa’daki bu kriz, Türkiye’de benzer bir felaket yaşanır mı? sorusunu gündeme taşıdı. Uzmanlar, Türkiye’nin de ani ısı değişimlerinin sıkça yaşandığı bir bölgede yer alması nedeniyle riskli ülkeler arasında olduğunu belirtiyor. Nitekim Türkiye’de son aylarda sıcaklıklar hızla değişti:
- Rize’de 2 Nisan’da 28.2°C olan sıcaklık gece saatlerinde -7.5°C’ye kadar düştü.
- Mart ayında Ankara’da hava 25°C’den 3°C’ye indi.
- İstanbul, İzmir ve Bursa gibi şehirlerde de benzer ani düşüşler görüldü.
Bu tarz sert geçişler genellikle karasal iklimin hâkim olduğu İç Anadolu’da görülse de, artık deniz etkisindeki şehirlerde de kendini hissettiriyor. Bu durum, Türkiye’nin de enerji altyapısı açısından hazırlıklı olması gerektiğini gösteriyor.
Avrupa Sessizliğini Koruyor, Türkiye Hazırlık Yapmalı
Portekiz Başbakanı Luis Montenegro, kesintinin herhangi bir siber saldırı ya da kasıtlı müdahale sonucu olmadığını vurguladı. Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa ise sorunun kaynağına dair net bir bilgiye ulaşılamadığını, ancak çözüm için yoğun bir çaba yürütüldüğünü bildirdi.
İspanya ise yaşananlara dair resmi bir açıklama yapmadı. Bu sessizlik, olası altyapı zafiyetlerine ve bölgede benzer olayların tekrar yaşanabileceğine dair endişeleri artırıyor.
Türkiye açısından bu durum kritik. Enerji arz güvenliği, altyapının direnç seviyesi ve iklim değişikliğine uyum gibi başlıklarda acil adımlar atılmadığı takdirde, benzer bir krizin yaşanması kaçınılmaz olabilir. Enerji uzmanları, Türkiye’nin enerji iletim sisteminde atmosferik olaylara karşı koruyucu sistemlerin gözden geçirilmesi gerektiğini savunuyor.
