Soma faciası üzerinden tam 11 yıl geçti. 13 Mayıs 2014’te Türkiye’nin en büyük iş cinayetlerinden biri yaşandı. 301 madenci hayatını kaybetti. Bugün, aileler hâlâ adalet arayışında. Ancak facianın sorumlularına verilen cezalar ve yargı sürecindeki skandallar, kamu vicdanını derinden sarsmaya devam ediyor. Üstelik, bu davada adaleti yerle bir eden isimlerden biri olan Fuzuli Aydoğdu, şimdi Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) üyeliği için güçlü bir aday olarak gösteriliyor.
Yetersiz Güvenlik Önlemleriyle Gelen Katliam
Faciadan önce madende hiçbir güvenlik önlemi alınmamıştı. Sensör eksiklikleri, yetersiz havalandırma sistemleri ve dar acil çıkış merdivenleri maden işçilerinin ölümünü kaçınılmaz hale getirdi. Oksijen maskeleri çalışmıyor, çoğu madencinin gaz maskesi yoktu ya da filtreleri paslıydı. Üstelik madende kullanılan elektrik kabloları alev sızdırmaz değildi. Felaketin göz göre göre geldiği açıkça ortadaydı.
2009 yılında aynı maden sahasında çıkan yangınlar nedeniyle üretim durmuştu. Ancak Soma Maden İşletmeleri A.Ş., hiçbir teknik iyileştirme yapmadan üretimi 2.5 kat artırdı. Bu ihmaller zinciri, yüzlerce işçinin canına mal oldu.
Yargı Sürecinde Akıl Almaz Değişiklikler
Patron Can Gürkan’ın da içinde bulunduğu sanıklara önce “olası kastla öldürme” suçlaması yöneltildi. Ancak yargı süreci bir anda yön değiştirdi. Duruşma savcıları değiştirildi, mahkeme heyeti davadan el çektirildi. Ardından sanıklar için sadece “bilinçli taksirle öldürme” suçu sabit görüldü. 12 ila 20 yıl arası ceza verildi ancak tahliyelerle tutuklu sanık kalmadı.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 301 madencinin öldüğü bu davada sanıklara binlerce yıl hapis cezası verilmesi gerektiğine oy birliğiyle karar vermişti. Ancak bu karar, yerel mahkemeye iletilmeden 5 ay bekletildi. Sonrasında ise skandal bir şekilde Yargıtay üyeleri değiştirildi. Yeni üyeler, sadece 5 iş gününde binlerce sayfalık dosyayı inceleyip ceza indirimine gitti. Sonuç olarak, Can Gürkan her ölen madenci için sadece 8 gün hapis yattı.
Adalet Yerine Terfi: Fuzuli Aydoğdu HSK Adayı
Bu karara imza atan üç yeni Yargıtay üyesinden biri Fuzuli Aydoğdu idi. Şimdi o, TBMM’de oluşturulan karma komisyondan geçerek HSK üyeliğine aday gösterildi. AKP’nin desteklediği isimlerden biri olan Aydoğdu’nun seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Soma davası sürecinde gösterdiği taraflı tutum, milyonlarca yurttaşın hafızasında kara bir leke olarak kaldı. Yargıya olan güvenin sarsıldığı bu dönemde, aynı isimlerin yargının tepe noktalarına taşınması toplumda derin kaygılar yaratıyor.
Adalet Arayanlar Cezaevinde
Faciada hayatını kaybeden işçilerin avukatlığını yapan Avukat Can Atalay ve Avukat Selçuk Kozağaçlı, yıllardır cezaevinde. Can Atalay, halkın oylarıyla seçilmiş olmasına rağmen hâlâ tutuklu. Selçuk Kozağaçlı ise tahliye edildiği gün yeniden tutuklandı. Patronlar özgürlüklerini yaşarken, adalet mücadelesi verenler cezaevinde tutuluyor.