Eski ABD Başkanı Donald Trump, küresel ticaret dengelerini sarsacak bir açıklamayla yeniden gündemde. Sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımla, Çin’e yüzde 80 oranında gümrük vergisi uygulanabileceğini duyuran Trump, kararın Hazine Bakanı Scott Bessent’in değerlendirmesine bağlı olduğunu belirtti. Bu çıkış, hafta sonu İsviçre’de düzenlenecek olan ABD-Çin ticaret zirvesi öncesinde büyük yankı uyandırdı.
Trump’ın bu açıklaması, özellikle küresel yatırımcılar ve ticaret uzmanları tarafından yakından izleniyor. Zira böyle bir adım, yalnızca ABD ile Çin arasındaki ilişkileri değil, aynı zamanda küresel ticaret ağlarını da ciddi şekilde etkileyebilir.
Çin İhracatta Darbe Yedi
Çin’in resmi gümrük verilerine göre, Nisan 2025’te ABD’ye ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla tam %21 oranında azaldı. Bu sert düşüş, Çin ekonomisinin içinde bulunduğu kırılgan yapıyı yeniden gözler önüne serdi. Zayıf iç talep, emlak sektöründeki kriz ve düşük enflasyon, Çin’in ihracat gücünü ciddi biçimde baltalamış durumda.
Ancak Çin, bu düşüşü diğer pazarlarda telafi etme çabasında. Verilere göre:
- Güneydoğu Asya’ya ihracat: %21 artış
- Avrupa Birliği’ne ihracat: %8,3 artış
- Latin Amerika’ya ihracat: %17 artış
- Afrika’ya ihracat: %25 artış
Bu artışlar, Çin’in alternatif pazar arayışını hızlandırdığını ve ABD dışındaki ticaret ortaklarıyla ilişkilerini güçlendirmeye çalıştığını gösteriyor.
Washington Tarifelerde Yumuşamayı Tartışıyor
Öte yandan, New York Post’ta yer alan haberlere göre, ABD yönetimi mevcut Çin tarifelerinde indirime gitme ihtimalini değerlendiriyor. Şu an ortalama %145 düzeyindeki vergi oranlarının %50–54 bandına çekilmesi gündemde. Ayrıca, Güney Asya ülkelerine uygulanan tarifelerin de %25 seviyesine düşürülebileceği konuşuluyor.
Bu gelişmeler, önümüzdeki hafta yapılacak ticaret görüşmelerinde masaya yatırılacak önemli başlıklar arasında yer alacak. Uzmanlar, ABD’nin Çin’e yönelik stratejilerinde bir denge arayışına girdiğini, ancak Trump’ın açıklamalarının bu süreci zorlaştırabileceğini ifade ediyor.
Çin’den Stratejik Mineral Hamlesi
Ticaret zirvesine saatler kala Çin, stratejik öneme sahip nadir minerallerin ihracatına yönelik yeni kısıtlamalar getirdiğini duyurdu. Shenzhen’de gerçekleştirilen toplantı sonrası yapılan açıklamada, galyum, germanyum ve antimon gibi stratejik hammaddelere yönelik kontrol mekanizmalarının sıkılaştırılacağı bildirildi.
Bu karar, ABD’nin yapay zeka çiplerine getirdiği ihracat kısıtlamalarına bir karşılık olarak değerlendiriliyor. Hatırlanacağı üzere, Aralık 2024’te Çin, ABD’nin teknoloji kısıtlamalarına misilleme olarak bu maddelerin ihracatını durdurmuştu.
Uzmanlara göre, nadir toprak elementleri, yapay zeka teknolojileri ve yüksek teknoloji üretimi, zirvede en çok tartışılacak başlıkların başında gelecek. Çin’in bu stratejik hamlesi, teknoloji savaşının yeni bir boyuta taşındığını gösteriyor.
Küresel Ticarette Yeni Dönem Mi?
Trump’ın çıkışı, Çin’in karşı hamlesi ve ABD yönetiminin ikili tutumu göz önünde bulundurulduğunda, dünya yeni bir ticaret savaşı dalgasının eşiğinde olabilir. Hem yüksek tarife oranları hem de stratejik minerallerin kontrol altına alınması, küresel ekonomi için yeni zorlukların habercisi.
Bu süreçte alınacak kararlar, yalnızca iki ülkeyi değil, dünya genelinde birçok sektörü doğrudan etkileyecek. Özellikle teknoloji, otomotiv, enerji ve savunma sanayii gibi alanlarda tedarik zincirleri yeniden şekillenebilir.
