Uluslararası Para Fonu (IMF), dünya genelindeki yatırımcıları ve finans kuruluşlarını alarma geçiren yeni bir rapor yayınladı. Kurum, jeopolitik risklerin artması halinde, borsalarda büyük düşüş yaşanabileceği konusunda güçlü bir uyarıda bulundu. Özellikle savaş, terör saldırıları, diplomatik krizler ve ticari yaptırımlar gibi gelişmelerin, küresel piyasalarda ciddi türbülanslara neden olabileceği vurgulandı.
Jeopolitik Gerilimler Piyasaları Sarsabilir
IMF’nin raporuna göre, son yıllarda dünya genelinde yaşanan jeopolitik gelişmelerin yarattığı baskı giderek artıyor. Çatışma ihtimalleri, artan askeri harcamalar ve diplomatik sürtüşmelerin yol açtığı belirsizlik, yatırımcı davranışlarını önemli ölçüde etkiliyor.
Verilere göre:
- Gelişmiş ekonomilerde borsa endeksleri ortalama %1 oranında düşüş yaşıyor.
- Gelişmekte olan ülkelerde ise bu düşüş oranı %2,5’e kadar çıkabiliyor.
Bu rakamlar, küresel çapta oluşabilecek panik havasının, özellikle ekonomik olarak kırılgan ülkelerde büyük hasara neden olabileceğini gözler önüne seriyor.
Finansal Kuruluşlara Sermaye ve Likidite Uyarısı
IMF, yalnızca yatırımcıları değil, aynı zamanda finansal yapıları yöneten kurumları da dikkatli olmaya çağırdı. Raporda, jeopolitik risklere karşı dirençli kalmak için yeterli sermaye ve likidite rezervlerinin bulundurulması gerektiğinin altı çizildi. Bankaların, bu tür olası senaryoları hesaba katan stres testleri uygulaması da öneriler arasında yer aldı.
Ayrıca, ani kriz durumlarında bankaların borçlarını ödeyebilecek ve piyasada güven sağlayabilecek esneklikte olması gerektiği belirtildi. Bu bağlamda, merkez bankalarının da risk yönetimi planlarını güncellemesi elzem hale geliyor.
Ticaret Savaşlarına Dolaylı Vurgu
Raporda isim verilmeden, son dönemde sıkça gündeme gelen ticari kısıtlamalar ve gümrük vergilerine atıfta bulunuldu. Özellikle ABD eski Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı politikaların etkilerinin, küresel sermaye hareketlerini zedelediği hatırlatıldı.
Bu tür uygulamalar, yatırımcı güveninde zayıflamaya yol açarken, küresel finans akışlarını da düzensiz hale getirebiliyor. IMF’ye göre, bu senaryolar yatırım ortamını belirsizleştirerek, daha fazla dalgalanmayı tetikliyor.
Gelişmekte Olan Ülkeler Risk Altında
IMF raporunun belki de en çarpıcı bulgusu, gelişmekte olan ekonomilerin jeopolitik krizler karşısında çok daha savunmasız olduğu yönünde. Bu ülkelerde görülen yüksek enflasyon, dışa bağımlı finans sistemleri ve politik istikrarsızlıklar, sermaye kaçışlarını hızlandırıyor.
Ayrıca bu ülkelerdeki para birimleri üzerinde oluşan baskı, hem ithalatı pahalı hale getiriyor hem de borçlanma maliyetlerini artırıyor. Bu durum, borsa yatırımcılarının riskten uzak durma eğilimini güçlendirerek borsalarda değer kayıplarına yol açıyor.
