İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, İstanbul’daki artan araç sayısının ve yoğun trafiğin hava kirliliğiyle beraber kar yağışını dolaylı yoldan etkileyebileceğini belirtti.
İstanbul Trafiği Dünyanın Zirvesinde
ABD merkezli bir yazılım şirketi tarafından yayımlanan 2024 yılı raporunda İstanbul, dünya genelinde en yoğun trafiğe sahip şehir olarak belirlendi ve New York’u geride bıraktı. 6 milyona yakın kayıtlı araç bulunan kentte, trafikte geçirilen süreler uzarken, hava kirliliği ve buna bağlı sağlık sorunları artıyor.
Prof. Dr. Hüseyin Toros, İstanbul’daki yoğun trafiğin neden olduğu sorunlara dikkat çekerek, araçların dur-kalk hareketleriyle atmosfere yayılan emisyonların hava kalitesini düşürdüğünü ve insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yarattığını vurguladı.
Hava Kirliliği ve Sağlık Üzerindeki Etkiler
Toros, motorlu taşıtlardan yayılan kirleticilerin insan sağlığını doğrudan tehdit ettiğini ifade ederek şu bilgileri paylaştı: “Dünya Sağlık Örgütü, hava kirliliğinin her yıl 7 milyondan fazla insanın ölümüne yol açtığını belirtiyor. Kirli hava, akciğerlerden beyne kadar birçok organımızı etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına neden oluyor.”
İstanbul’da Hedef: Daha Temiz Bir Atmosfer
1990’lı yıllarda İstanbul’da hava kirliliği oranlarının üç haneli seviyelerde olduğunu belirten Toros, günümüzde bu rakamların iki hanelere düştüğünü ancak tek haneli değerlere ulaşmak için daha fazla önlem alınması gerektiğini söyledi. Araç sayısındaki artışın bu hedefin önümdeki en büyük engel olduğunu belirterek, çözüm önerileri sundu:
- Toplu taşıma kullanımının yaygınlaştırılması,
- Araç paylaşımı uygulamalarının teşvik edilmesi,
- Araç kullanımına yönelik enerji verimliliği farkındalığının artırılması.
Araç Sayısı Kar Yağışını Nasıl Etkiliyor?
Prof. Dr. Toros, İstanbul’daki araç sayısının dolaylı olarak kar yağışını etkileyebileceğini şu sözlerle açıkladı: “Egzozdan çıkan kirleticiler, atmosfere karışarak kimyasal yapıyı değiştiriyor. İstanbul gibi büyük şehirlerde ‘şehir ısı adası‘ oluşuyor ve bu, sıcaklıkların düşmesine engel oluyor. Örneğin, sıcaklık 0 dereceye düşse kar yağışı gerçekleşecekken, yoğun araç kullanımından dolayı sıcaklık 2 derece oluyor ve kar yağışı yerine yağmur yağıyor.”
Çözüm Önerileri: Daha Sürdürülebilir Bir Şehir
Toros, şehirlerde arazi yapısının değişimi ve artan araç kullanımının iklim üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, toplu taşımanın teşvik edilmesinin ve bireylerin enerji verimliliği konusunda bilinçlendirilmesinin önemini vurguladı. Uzun vadede ise araç sayısındaki artışın durdurulmasının, daha temiz bir hava ve sürdürülebilir bir şehir hayatı için kritik önemde olduğunu belirtti.
