Türkiye’den Avrupa ülkelerine ihraç edilen antep fıstıklarında yüksek miktarda aflatoksin tespit edilmesi, gıda güvenliği açısından büyük bir skandala dönüştü. Bulgaristan, sınır kontrollerinde zehirli madde tespit ettiği antep fıstıklarını geri gönderirken, birçok Avrupa ülkesi de benzer şekilde Türkiye’den gelen ürünleri iade etmeye devam ediyor. Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sistemi (RASFF), Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen antep fıstıklarında, kanserojen özellik taşıyan Aflatoksin B1’in tehlikeli seviyelerde bulunduğunu duyurdu.
Aflatoksin B1 Nedir ve Neden Tehlikeli?
Aflatoksinler, bazı küf türleri tarafından üretilen ve gıda maddelerinde doğal olarak bulunabilen son derece zehirli ve kanserojen maddelerdir. Bunlar özellikle fındık, fıstık ve tahıl gibi ürünlerde ortaya çıkar. Aflatoksin B1, bu toksinlerin en tehlikelisi olarak kabul edilir ve hem kansere yol açma hem de genetik yapıyı değiştirme potansiyeline sahiptir. Tarım ve Orman Bakanlığı, aflatoksinlerin kuvvetli zehir etkisine dikkat çeken bir açıklama yaparak bu maddelerin rutin kontrollerle tespit edildiğini ifade etmişti.
Bulgaristan’dan Türkiye’ye İade
Bulgaristan, Türkiye’den ithal ettiği antep fıstıklarını sınır kontrollerinde incelemeye aldı ve izin verilen limitlerin çok üzerinde aflatoksin tespit etti. Analiz sonuçlarına göre:
- İzin verilen limit: 8 mg/kg – ppm
- Tespit edilen miktar: 25.6 +/- 7.7 mg/kg – ppm (3.2 kat fazla)
Toplam aflatoksin miktarları da sınır değerlerin çok üzerindeydi. Bu sonuçların ardından, Bulgaristan yetkilileri antep fıstıklarını “tehlikeli” koduyla geri gönderdi. RASFF, bu durumun Avrupa genelinde yaygın bir sorun haline geldiğini belirtiyor.
Bakanlık Savunmada: “Ürünler Kontrol Ediliyor”
Tarım ve Orman Bakanlığı, artan bildirimler sonrası yaptığı açıklamada, ihracat ve ithalat sırasında ürünlerin düzenli olarak kontrol edildiğini ve mevzuata aykırı ürünlerin tüketime sunulmadığını savundu. Ancak Avrupa Komisyonu’nun veri tabanında yer alan ihlal raporlarının devam etmesi, denetim mekanizmasının yeterliliği konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Avrupa’dan Gelen Bildirimler Artıyor
Avrupa ülkelerinden gelen ihbarların artması, Türkiye’nin ihracat yaptığı ülkelerde ciddi bir güven kaybına yol açtı. Antep fıstıkları yalnızca Bulgaristan tarafından değil, diğer Avrupa ülkeleri tarafından da geri gönderiliyor. Özellikle pestisit ve aflatoksin içeriği, Türkiye’nin tarım ürünlerinin uluslararası piyasalardaki itibarını tehdit ediyor.
Tüketici Güvenliği ve Önlemler
Bu skandal, Türkiye iç pazarındaki tüketici güvenliğini de doğrudan etkiliyor. Aflatoksin içeriği yüksek olan gıdaların yalnızca ihracatta değil, iç piyasada da tüketilmemesi için etkin önlemler alınması gerekiyor. Bakanlık, laboratuvar kontrollerinin artırıldığını ifade etse de, ortaya çıkan sonuçlar daha sıkı denetim ve şeffaf raporlama ihtiyacını gözler önüne seriyor.
