İspanya merkezli bir teşebbüs olan INBRAIN Neuroelectronics, grafen tabanlı beyin-bilgisayar arayüzü (BCI) teknolojisiyle hassas tümör ameliyatı gerçekleştirdi. Şirket, dünyada birinci sefer insan beynine grafen bazlı bir kortikal arayüz yerleştirdiğini duyurdu. Bu kıymetli süreç, İngiltere’de Salford Kraliyet Hastanesi’nde beyin tümörü ameliyatı geçiren bir hastaya uygulandı.

Bilmeyenler için grafen, fevkalâde özelliklere sahip tek katmanlı karbon atomlarından oluşan bir materyal. Hem ince hem de son derece sağlam olan bu malzeme, elektriksel ve mekanik özellikleriyle beyin arayüzleri için ülkü bir tahlil sunuyor.

SAĞLIKTA GRAFEN KULLANIMI BÜYÜK YARAR SAĞLAYABİLİR

Donanımhaber’in bildirdiğine nazaran şirketin geliştirdiği bu yenilikçi teknoloji, sağlıklı ve kanserli beyin dokusunu mikrometre seviyesinde hassasiyetle ayırt edebildi. Bu değerli klinik muvaffakiyet, grafen tabanlı BCI teknolojisinin sırf beyin sinyallerini çözümlemekte değil, tıpkı vakitte kanser üzere hastalıkların tedavisinde yüksek hassasiyetli cerrahi uygulamalarda muteber bir araç haline geldiğini gösteriyor.

Grafen, beyin aktivitelerini çok daha ağır bir biçimde algılayıp uyarabiliyor, bu da yüksek hassasiyetli ameliyatlar yaparken hastanın hareket, lisan yahut bilişsel işlevlerini müdafaa açısından kritik ehemmiyete sahip. Ameliyatı gerçekleştiren Dr. David Coope, bu sayede yüksek hassasiyetle tümör kısımlarının yapılabileceğini belirtti.

Şirket, uzun testler ve geliştirme süreçlerinin akabinde Temmuz 2024’te insan denemelerine başladığını açıklamıştı. Bu denemeler kapsamında 8-10 hasta üzerinde grafenin insan beyniyle direkt temasının güvenliği pahalandırılacak. Tıpkı vakitte, grafenin beyin işlevlerini çözümlemedeki kabiliyetleri de ortaya konacak.

Şirketin grafen tabanlı BCI-Tx platformu, Parkinson hastalığı için ABD Besin ve İlaç Dairesi’nden (FDA) “çığı açan cihaz” onayı da almış durumda. Bu platform, grafenin eşsiz özelliklerini kullanarak ultra yüksek çözünürlüklü sinyal kaydı ve uyarlanabilir nöroelektronik terapi sağlıyor. INBRAIN’in bu platformu, Parkinson hastalığının yanı sıra öbür nörolojik bozuklukların tedavisinde de umut vaat ediyor. Platform, hudut ağlarını yine dengeleyerek şahsileştirilmiş tedavi sunarken, yan tesirleri en aza indirme gayesiyle çalışıyor.

Samanyolu galaksisinde 4.000 ışık yılı uzakta Dünya gibisi bir gezegenin keşfi, Güneş’in beyaz bir cüce yıldıza dönüştüğü ve donup harap olan Dünya’nın Mars’ın yörüngesinin ötesine göç ettiği milyarlarca yıl sonra gezegenimizin nasıl bir hal alabileceğini şimdiden görmemizi sağlıyor.

Berkeley – California Üniversitesinde çalışan gökbilimcilerin Hawaii’deki Keck 10 metre teleskobuyla yapılan müşahedelerden sonra keşfettiği bu uzaktaki gezegen sistemi, Güneş-Dünya sistemine yönelik beklentiler bakımından çok emsal görünüyor: Güneş’in kütlesinin yaklaşık yarısı kadar olan beyaz bir cüce yıldızdan ve günümüzdeki Dünya’nın iki katı genişliğindeki yörüngede Dünya boyutundaki bir refakatçiden oluşuyor.

Dünya’nın yazgısı de muhtemelen bu türlü olacak.

Populer Science Türkçe’nin aktardığına nazaran Güneş nihayetinde bir balon üzere şişerek, Dünya’nın günümüzdeki yörüngesinden daha büyük bir alanı kaplayacak ve bu süreçte Merkür ile Venüs’ü yutacak. Yıldızımız genişleyip kızıl bir dev haline gelirken, azalan kütlesi de gezegenleri daha uzak yörüngelere göç etmeye zorlayacak ve Güneş’ten uzakta hayatta kalma istikametinden Dünya’ya ufak bir talih bırakacak. En sonunda bu kırmızı devin dış katmanları kaybolarak, geride bir gezegenden daha büyük olmayan fakat bir yıldız kütlesine sahip olan ağır, beyaz bir cüce bırakacak. Dünya o vakte kadar dayanırsa, muhtemelen şimdiki boyutunun iki katı büyüklüğünde bir yörüngeye girecek.

Bu hafta Nature Astronomy bülteninde yayımlanacak olan keşif, bilim beşerlerine Güneş üzere ana sekans yıldızların kızıl dev basamağından beyaz cüceye kadarki evrimi konusunda ve bunun etraflarındaki gezegenleri nasıl etkilediği hakkında bilgi sunuyor. Birtakım çalışmalarda, bu sürecin Güneş için yaklaşık 1 milyar yıl içinde başlayabileceği ve sonunda Dünya’nın okyanuslarını buharlaştırarak, Dünya’nın yörünge çapını iki katına çıkarabileceği öne sürülüyor; tabi genişleyen yıldız birinci evvel bizim gezegenimizi içine almazsa.

Nihayetinde, bundan yaklaşık 8 milyar yıl sonra Güneş’in dış katmanları dağılarak geriye Güneş’in yarı kütlesi kadar ve boyutu Dünya’dan daha küçük olan ağır, parlayan bir top (bir beyaz cüce) bırakmış olacak.

Önceden Berkeley – California Üniversitesinde doktora öğrencisi olan ve şu an San Diego – California Üniversitesinde doktora sonrası araştırma vazifelisi olarak görev yapan çalışmanın lideri Keming Zhang, “Dünya’nın 6 milyar yıl içinde bu kızıl dev Güneş tarafından yutulmaktan kaçınıp kaçınamayacağına ait şimdi bir fikir birliğimiz yok” diyor. “Herhangi bir durumda Dünya gezegeni, yalnızca bir milyar yıl daha yaşanabilir kalacak ve o noktada Dünya’daki okyanuslar firari sera gazı tesiriyle buharlaşmış olacak; kızıl dev tarafından yutulma tehlikesinden çok öncesinde.”

Bu gezegen sistemi, gezegenin sağ kurtulduğu bir örnek de sunuyor fakat soluk beyaz cücenin yaşanabilir bölgesinin çok dışında kalan gezegenin ömür barındırma ihtimali yok. Mesken sahibinin hala Güneş’e benzeri bir yıldız olduğu bir noktada yaşanabilir şartlar taşıyabilir.

Berkeley – California Üniversitesinde çalışan yardımcı profesör ve gökbilim kürsüsü lideri Jessica Lu, “Yaşamın Dünya’da bu (kızıl dev) devri atlatıp atlatamayacağı bilinmiyor” diyor. “Fakat en kıymetli şey, kızıl deve dönüştüğü vakit Güneş’in Dünya’yı yutmadığı. Keming’in bulduğu bu sistem, mesken sahibi yıldızının kızıl dev etabından sağ kurtulan bir gezegenin; muhtemelen temelinde Dünya’ya misal bir yörüngede olan Dünya-benzeri bir gezegenin örneği.”

MİKROMERCEKLENME, YILDIZ IŞIĞINI BİN KATTAN DAHA FAZLA YÜKSELTİYOR

Galaksimizin merkezindeki tümseğin yanında yer alan bu uzaktaki gezegen sistemi, gökbilimcilerin dikkatini 2020 yılında daha uzak bir yıldızın önünden geçip yıldızın ışığını 1.000 kat artırırken çekmiş. Sistemin kütleçekimi, art plandaki yıldızdan gelen ışığa odaklanarak onu çoğaltan bir mercek üzere davranmış.

Bu “mikromerceklenme olayını” keşfeden araştırma kadrosu, Güney Yarımküre’deki Kore Mikromerceklenme Teleskop Ağı tarafından tespit edildiği için onu KMT-2020-BLG-0414 halinde isimlendirmiş. Art plandaki (aynı vakitte Samanyolu galaksisindeki fakat Dünya’dan yaklaşık 25.000 ışık yılı uzakta) yıldızın bu biçimde büyütülmesi, hâlâ iğne ucu boyutundaki bir ışık kadar. Tekrar de ışığın yoğunluğunda yaklaşık iki ayı aşkın bir müddette gerçekleşen değişim; araştırma kadrosunun, sistemin Güneş’in yaklaşık yarı kütlesine sahip bir yıldız, Dünya ile çabucak hemen tıpkı kütlede bir gezegen ve Jüpiter’in yaklaşık 17 katı kütleye sahip çok büyük bir gezegen (muhtemelen bir kahverengi cüce) içerdiğini kestirim etmesine imkan sağlamış. Kahverengi cüceler, çekirdekte füzyon başlatmak için gereken kütleye ulaşamayan yıldızlar.

Analizde ayrıyeten Dünya gibisi bu gezegenin, yıldızdan 1 ila 2 astronomik ünite uzaklıkta olduğuna karar verilmiş; yani Dünya ile Güneş’in ortasındaki uzaklığın iki katı kadar. Ana yıldızın ışığı, art plandaki yıldızın büyütülmüş ışığı ile yakındaki birkaç yıldızın parıltısında kaybolduğundan yıldızın hangi tip olduğu belirlenememiş.

Zhang ve meslektaşları ile Berkeley – California Üniversitesinde çalışan gökbilimciler Jessica Lu ve Joshua Bloom, yıldızın tipini belirlemek için 2023 yılında Hawaii’deki Keck II 10 metre teleskobunu kullanarak bu merceklenme sistemine daha yakından bakmışlar. Kelam konusu teleskop, atmosferdeki bulanıklaşmayı gidermek için adaptif optiklerle donatılmış. Bu sistemi merceklenme olayından üç yıl sonra gözlemledikleri için de evvelden 1.000 büyütülen art plandaki yıldız gereğince soluklaşarak, merceklenen yıldız güya Güneş üzere tipik bir ana sekans yıldızıymış üzere görünebilir hale gelmiş.

Fakat Zhang, iki başka Keck imajında hiçbir şey tespit etmemiş.

“Vardığımız kanılar alternatif senaryoları elemeye dayanıyor zira olağan bir yıldız kolay kolay görünürdü” diyor Zhang. “Mercek hem karanlık hem de düşük kütleli olduğundan, cismin yalnızca bir beyaz cüce olabileceğine karar verdik.”

Samanyolu galaksisinde hür gezen yıldız kütleli kara deliklerin sebep olduğu mikromerceklenme olaylarını arayan Lu, “Bu hadise, hiçbir şey görmemenin aslında bir şey görmekten daha değişik olduğu bir durum” diyor.

Mikromerceklenme yoluyla ötegezegenlerin bulunması

Bu keşif Zhang’ın, bir gezegenin mevcudiyetini gösteren mikromerceklenme olayları üzerinde daha yakından çalışarak ötegezegenlerin hangi tip yıldızların etrafında bulunduğunu anlamak için yürüttüğü bir projenin modülü.

“Biraz talih da vardı zira gezegenli mikromerceklenme yıldızının beyaz cüce çıkması 10’da 1’den daha düşük bir ihtimal” diyor Zhang.

Yeni müşahedeler, Zhang ve meslektaşlarına kahverengi cücenin pozisyonuna ait bir meçhullüğü de çözme imkanı sağlamış.

Zhang sıcak Jüpiter’ler isimli bir gezegen sınıfını kastederek, “Esas tahlil, bu kahverengi cücenin ya Neptün üzere çok geniş bir yörüngede ya da Merkür’ünkinden epey dar bir yörüngede olduğunu göstermişti” diyor. “Ancak bir yıldız kalıntısının etrafında döndüğünü artık bildiğimiz için bu durum ihtimal dahilinde değil zira yutulmuş olurdu.”

Bu modelleme belirsizliğinin sebebi, iki farklı merceklenme biçiminin birebir merceklenme tesirine yol açabildiği mikromerceklenme bozulması. Bu bozulma, Zhang ve Bloom’un 2022 yılında bir yapay zeka tekniğiyle mikromerceklenme canlandırmalarını tahlil ettiklerinde keşfettiklerine benziyor. Zhang tıpkı yapay zeka usulünü, KMT-2020-BLG-0414’ün gözden kaçmış olabilecek alternatif modellerini elemek için de uygulamış.

“Mikromerceklenme, örneğin geçiş formülü yahut ışınsal sürat tekniği üzere klâsik araçlarla gözlemlenip tespit edilemeyen başka yıldız sistemlerini incelemede çok farklı bir yola dönüştü” diyor Bloom. “Bu mikromerceklenme kanalıyla açılan tamamen bir dünya dizisi var. Bunun üzere egzotik yapılar bulmanın eşiğinde olmamız ise heyecan verici.”

NASA’nın 2027 yılında fırlatılması planlanan Nancy Grace Roman Teleskobu’nun hedeflerinden biri de mikromerceklenme olaylarından gelen ışık eğimlerini ölçerek ötegezegen bulmak. Bunların pek birçoklarının, kelam konusu ötegezegenlere konut sahipliği yapan yıldız tiplerinin belirlenmesi için öbür teleskoplarla takip edilmesi gerekecek.

“Gereken şey, ör. adaptif optikler ve Keck Rasathanesi üzere dünyanın en âlâ tesisleriyle dikkatli bir takip yapılması; yalnızca bir gün ya da bir ay sonra değil, gelecekteki pek çok yıl boyunca. Mercek art plandaki yıldızdan uzaklaştıktan sonra gördüğünüz şeyi açıklığa kavuşturmaya başlayabilirsiniz” diyor Bloom.

Zhang, Dünya’nın Güneş’in yaklaşık bir milyar yıl içerisinde gerçekleşecek kızıl dev etabı sırasında yutulması halinde bile insanlığın dış Güneş sisteminde sığınacak bir yer bulabileceğini belirtiyor. Jüpiter’in Europa, Callisto ve Ganymede üzere birkaç uydusu ile Satürn’ün etrafında dolanan Enceladus, kızıl devin dış katmanları genişledikçe eriyebilecek donuk su okyanusları barındırıyor üzere duruyor.

“Güneş kızıl bir deve dönüşürken, yaşanabilir bölge Jüpiter ve Satürn’ün yörüngesine yanlışsız geçecek ve bu uyduların pek birçok okyanus gezegenleri haline gelecek” diyor Zhang. “Bence o durumda insanlık oraya göç edebilir.”

Makalenin başka muharrirleri ortasında KMT-2020-BLG-0414 hakkındaki birinci makalenin eş muharrirleri olan ve Çin’in Pekin kentindeki Tsinghua Üniversinde çalışan Weicheng Zang ile Shude Mao; artık ABD, Pasadena’daki California Teknoloji Enstitüsünde (Caltech) yardımcı profesör olarak çalışan ve evvelden Berkeley – California Üniversinde doktora öğrencisi olan Kerim El-Bedri; ABD, Seattle’daki Washington Üniversinde çalışan Eric Agol; ABD, Columbus’taki Ohio Eyalet Üniversitesinde çalışan B. Scott Gaudi; ABD, San Diego – California Üniversinde çalışan Quinn Konopacky; Berkeley – California Üniversitesinde çalışan Natalie LeBaron ve ABD, College Park’taki Maryland Üniversitesinde çalışan Sean Terry bulunuyor.

Kırlangıç balığıgiller, bir balığın gövdesine, kuşun kanatlarına ve yengecin bacaklarına sahip sıradışı canlılar.

Harvard Üniversitesinden bilim insanları, bu balığın bacaklarının yalnızca yürümek için değil, deniz tabanını kazarken av bulmak için de evrimleştiğini tespit etti.

Independent Türkçe’nin aktardığı bilimsel mecmua Current Biology’de yeni yayınlanan araştırmada, kırlangıç balığıgillerin bacaklarının bir duyu organı fonksiyonu gördüğü belirtiliyor.

İNSAN LİSANINDAKİ YAPIYA BENZİYOR

Araştırmacılar, okyanus tabanında gömülü avları çıkarma maharetleri nedeniyle öteki balıkların kırlangıç balığıgillerini takip ettiğine dikkat çekiyor.

İncelemelerde, kırlangıç balığıgillerin bacaklarının temasa hassas nöronlardan oluşan papillalarla kaplı olduğu ortaya kondu. İnsan lisanında bulunan papillalara benzeyen bu dokuda tat reseptörleri yer alıyor. Bu da balığa hem okyanus tabanında gömülü avın tadını alma hem de o bölgeyi kazma kapasitesi kazandıran bir kimysal geribildirim sağlıyor.

Bilim insanları, bacakların öncelikle hareket için evrildiğini, tat alma yeteneğininse evrimin ileriki evrelerinde oluştuğunu aktarıyor.

Araştırmanın ortak muharrirlerinden Corey Allard, kırlangıç balığıgillerin bilim beşerlerine evrim sırasında yeni organların nasıl geliştiğini, yeni özelliklerin nasıl oluştuğunu ve beynin buna nasıl adapte olduğunu inceleme fırsatı sunabileceğini işaret ediyor.

Araştırmada misyon yapan Nicholas Bellono da bulgulara dair şunları söylüyor:

Bu, uzuvlarımızın gelişimini sağlayan birebir genleri kullanarak bacaklarını büyüten ve daha sonra bu bacakları, dillerimizin yiyecekleri tatmak için kullandığı tıpkı genleri kullanarak av bulmak için tekrar tasarlayan bir balık. Nitekim çok çılgınca.

Markadan yapılan açıklamaya nazaran, elektrikli ve şarj edilebilir hibrit araçlarıyla kesimde öne çıkan BYD, 8 milyonuncu aracını ürettikten iki ay sonra 9 milyonluk üretim amacına ulaştı. Bu kıymetli kilometre taşına ulaşan birinci yeni güç aracı üreticisi olan BYD, bu başarıyı BYD’nin Shenzhen-Shanwei fabrikasında üretilen YangWang U9 elektrikli üstün arabasını banttan indirerek elde etti.

BYD, 2024’te de rekor araç satışları gerçekleştirmeye devam ediyor. Yılın birinci 7 ayında 1,9 milyon adedin üzerinde satışa ulaşan BYD, ikinci çeyrekte dünyanın en büyük yedinci araba üreticisi oldu. İleri teknolojileri, üstün kalite anlayışı ve yüksek verimliliğiyle BYD, dünya genelinde geniş bir kullanıcı kitlesinin birinci tercihi olmaya devam ediyor.

AMERİKA VE AVRUPA’DA YATIRIMLARI ARTIRIYOR

Türkiye’de de yatırım kararını duyuran ve gelecek devirlerde üretime başlayacak olan BYD, birebir vakitte Brezilya, Meksika ve Avrupa üzere yeni pazarlarda yatırımlarını artırarak küresel ölçekte büyümeye devam ediyor.

Dünya çapında 900 binden fazla çalışanı bulunan BYD, 100 bini aşkın mühendisle birlikte, araştırma ve geliştirme çalışmalarına yaptığı büyük yatırımlarla otomotiv kesimine taraf veriyor. Şirket, her gün ortalama 30 yeni patent başvurusu yaparken, temmuz prestijiyle 30 binden fazla patent onayı aldı.

Volkswagen Ticari Araç’ın 1950’lerde pazara sunduğu ikonik modeli T1, yani Bulli’den ilham alan ve yepyeni Bulli’nin tarzından yararlanılan ID. Buzz, Volkswagen Bulli ile temsil edilen 70’lerin özgürlük ve bağımsızlık ruhunu vaktimize aktarıyor. Model, Volkswagen Ticari Araç tarafından Hannover’de, Volkswagen Kümesi’nin Modüler Elektrikli Araç (MEB) platformunda geliştiriliyor. 

ID. Buzz model serisine özel bir öteki tasarım ögesi ise, LED farların ortasındaki ön panelle barizleşen ve gülümseyen bir yüzü andıran ikonik ön kısmı. ID. Buzz tıpkı yepyeni Bulli’de olduğu üzere arttan itiş özelliğine sahip.

İÇ YERDE DA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ID. BUZZ

Karbon ayak izi sıfıra indirgenen modelin her iki versiyonu da, sürdürülebilirlik özelliklerine sahip. Aracın iç yerinde, geri dönüştürülmüş materyaller kullanılırken, araçta gerçek deri modüller kullanılmıyor. Araçta sunulan Harman Kardon premium ses sistemi, 12+1 adet hoparlörü, 700 watt toplam gücü ve subwoofer ile sürüş keyfini üst düzeye taşıyor.

Head-up display (HUD), şoför takviye yahut bilgi-eğlence sistemi özelliklerinden muhtaçlık duyulan bilgilere nazaran kişiselleştirilebiliyor. Ekran, bilgi ve cümbüş sistemi içindeki araç ayarlarından açılabiliyor yahut kapatılabiliyor, oturma konumuna nazaran pozisyonu ayarlanabiliyor. Olumsuz hava şartlarında ön cama yansıyan bilgilerin daha düzgün görülebilmesi için renk değiştirilebiliyor.

Aracın durumuna ait tamamlayıcı bilgileri gösteren akıllı bir ışık konsepti olan ID.Light üzerinden adaptif sürat sabitleyici “ACC”, ön bölge asistanı “Front Assist”, karşılama ve uğurlama ışığı, şarj süreçleri, telefon daveti üzere sistemler, fonksiyonlar hakkında ve şimdiki sürüş durumuna ait bilgiler sunuluyor. Bilgi ve cümbüş sistemi ekranından araç menüsüne girerek, ID.Light işlevleri etkinleştirilebiliyor yahut devre dışı bırakılabiliyor. Araçta bulunan 12,9 inç “Ready 2 Discover” radyo ve direksiyonun gerisinde pozisyonlandırılmış olan 5,3 inçlik dijital gösterge paneli, müzik dinlerken, navigasyonu takip ederken ya da farklı uygulamalar ortasında geçiş yaparken dizaynıyla eşlik ediyor.

EN SON JENERASYON ID YAZILIMI

Modelde bulunan şoför dayanak sistemleri ortasında bulunan yarı otonom sürüş asistanı “Travel Assist” üzere yenilikçi ve birbirine bağlı teknolojiler opsiyonel olarak sunuluyor. Travel Assist, öndeki araçla inançlı sürüş uzaklığını korurken aracı kolay kolay şeritte tutmayı sağlıyor. Standart olarak sunulan öteki şoför takviye sistemleri ortasında; ön bölge asistanı, şerit takip asistanı ve acil durum asistanı “Emergency Assist” sayılabilir. Bu özelliklerin yanı sıra, adaptif sürat sabitleyici “ACC”, follow-to-stop işlevi, sürat limitleme, kör nokta algılama ile şerit değiştirme asistanı ve art trafik ihtar sistemi ID. Buzz Pro’da standart olarak sunuluyor.

185 KW’A KADAR ŞARJ GÜCÜ

ID. Buzz ve Cargo modellerinde toplam 84 kWh güç sağlayan yüksek voltajlı lityum iyon batarya bulunuyor. Batarya, art aksa entegre edilmiş olan 210 kW’lık elektrik motorunu besliyor. WLTP standartlarına nazaran aracın menzili 460 kilometreye kadar çıkıyor. Azamî sürat, elektronik olarak saatte 160 kilometre ile sonlandırılmış. Aracın 0’dan 100 kilometre hızlanması ise, Pro modelinde 7.6 saniye, Cargo modelinde ise 10.2 saniye olarak gerçekleşiyor. Aracın tasarımı, ID. Buzz’ın dönüş dairesi çapının yaklaşık 11 metre olmasını da sağlıyor.

Lityum iyon batarya, 11 kW alternatif akımla (AC) şarj edilebildiği üzere, bir CCS konektörü aracılığıyla DC süratli şarj istasyonunda 185 kW’a kadar artan bir güçte şarj edilebiliyor. Bu formda şarj edildiğinde, bataryanın şarj düzeyi yaklaşık 26 dakikada yüzde 10’dan yüzde 80’e yükseliyor.

ÖZENLE DÜŞÜNÜLMÜŞ, GENİŞ İÇ YER ID. BUZZ’DA

ID. Buzz, şoför ve yolcularına, geniş dizaynlı iç yeriyle son derece ferah bir ortam sunuyor. 5 kişilik Pro’da yolcular son derece rahat seyahat edebiliyor ve eşyaları için de 1.121 litrelik bagaj alanından yararlanabiliyor. İkinci koltuk sırası yatırıldığında bu yük kapasitesi 2.205 litreye kadar çıkabiliyor. Cargo ise, müşterinin tercihine nazaran önde sürücü yanında tekli yahut ikili koltuk seçeneği ile sunuluyor. Tıpkı vakitte 3,9 m3’lük kargo alanını ayıran sabit bir camlı bölme de bulunuyor.

ELEKTROKROMATIK PANORAMİK “SMART GLASS” AKILLI CAM TAVAN

Elektrokromatik panoramik “Smart Glass” akıllı cam tavan, katmanlı cam yapısı ve değiştirilebilir sıvı kristal sinema özelliği sayesinde şeffaf yahut opak hale getirilebiliyor. Cam tavan, tavan kaplamasındaki denetim tuşları üzerinden yahut bilgi-eğlence sistemi aracılığıyla opak/şeffaf olarak ayarlanabiliyor.

BEŞ KOLTUKLU ÇOK İSTİKAMETLİ BİR ARAÇ: ID. BUZZ PRO

Bir MPV olan geniş Pro sürümü, aileler, boş vakit aktiviteleri ve iş maksatlı kullanım için özel olarak tasarlandı. Şoför ve ön koltuktaki yolcu için, iç kısımda standart olarak ayarlanabilir kolçakların bulunduğu koltuklar yer alıyor. Geride kullanılan üçlü art koltuk kümesinde koltuk sırtlıkları öne gerçek katlanabiliyor. Ekstra diz arası yahut ek bagaj alanı oluşturulması için, art koltuk kümesinin iki modülünü uzunlamasına 150 mm hareket ettirmek de mümkün.

Modelde kolay açılır kapanır özellikli elektrikli sağ ve sol kayar kapılar standart olarak sunuluyor. Geniş bagaj kapağının ötesinde açılan alanda ise – beş kişi arabadayken – 1.121 litre bagaj alanı (arkadaki koltukların sırtlıklarının üst kenarına kadar yüklenmiş şekilde) oluşuyor. Art koltuklar katlandığında ise kapasite 2.205 litreye çıkıyor. Cargo’nun 3.900 litrelik yükleme alanı kapasitesi iki Euro palet için yer sağlıyor. Cargo’da art kanatlı kapı ve üst açılır kapılar tüketicilere seçenek olarak sunulurken, yolcu tarafında da sürgülü bir kapı bulunuyor.

ŞENYÜCEL: SATIŞA KATKISI OLACAK

ID. Buzz’ın Volkswagen ID ailesinin Türkiye’de satışa sunulan birinci modeli olduğunu belirten Volkswagen Ticari Araç Genel Müdürü Tolga Senyücel, “ID. Buzz, Volkswagen Grubu’nun büsbütün elektrikli araç platformunda (MEB-modüler elektrikli araç platformu) üretiliyor. İçten yanmalı araç platformundan dönüşüm yapılmış bir araç değil, bu bakımdan müşteri beklentilerini büsbütün karşılayacağını düşünüyoruz” dedi.

Tolga Senyücel, “Volkswagen Ticari Araç olarak bu eserin hem müşteri portföyümüze hem de satışlarımıza değerli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu yıl için kotalarımız sonlu da olsa, 2025 yılında pazara sunmayı planladığımız öteki modelleriyle birlikte, satışlarımızın içinde elektrikli araç satışlarının yüzde 10 hisse almasını hedefliyoruz.” biçiminde bilgi verdi.

Şirketten yapılan açıklamaya nazaran, yeni lastikler, nakliyecilik dalının artan taleplerine nazaran tasarlandı. Sürdürülebilir materyaller, yakıt verimliliği ve çok taraflılık özellikleri ile uzun yol nakliyat ve bölgesel nakliyat için geniş bir uygulama yelpazesi sunuyor.

Goodyear’ın Eqmax ve Eqmax Ultra lastikleri, nakliyecilik hizmeti sunan lojistik filolarının hem sürdürülebilirlik hem de performans gereksinimlerini karşılamak üzere geliştirildi. Sanayi düzenlemelerinin emisyon standartlarını sıkılaştırdığı bu devirde, yeni eserler ve tahliller büyük bir gereklilik haline geldi.

Farklı ebatlara sahip Eqmax ve Eqmax Ultra serisindeki lastikler, yüzde 55’e kadar sürdürülebilir gereçler içeriyor. Bu materyaller ortasında Pirinç Kabuğu Külü (RHA) bazlı silika da bulunuyor. Gelişmiş bileşikler, evvelki modellere kıyasla yüzde 20’ye kadar daha âlâ kilometre performansı ve yüzde 6’ya kadar daha düşük yuvarlanma direnci sağlıyor. Yüksek aşınma dirençli bu bileşikler, kilometre performansını artırarak uzun ömürlü dayanıklılık ve yakıt verimliliği sunuyor.

UZUN MÜDDETLİ DAYANIKLILIK

Lastik sırtı iyileştirmelerini tamamlayan silika içeren yeni karkas bileşikleri, düşük ısı oluşumu ve azalmış yuvarlanma direnci sağlayarak uzun periyodik dayanıklılığı artırıyor. Bu yenilikler, Eqmax ve Eqmax Ultra lastiklerinin uzun müddet boyunca emniyetli ve maliyet faal performans sunmasına imkan tanırken, böylelikle filo operatörleri için pahalı bir seçenek haline gelmesini sağlıyor.

Goodyear Eqmax ve Eqmax Ultra lastikleri, Fuelmax Endurance ve Fuelmax Performance serilerinin temel özelliklerini taşıyor ve yüksek profil derinliğiyle çekişi artırıyor. Ayrıyeten, yeni lastik serisi ön aks lastiklerinin dayanıklılığını artırarak hasar ve sistemsiz aşınma riskini azaltıyor. Eqmax T Ultra treyler lastikleri ise, tüm hava şartlarında yol tutuşunu ve frenleme performansını uygunlaştıran yeni sırt tasarımı sunuyor.

Eqmax ve Eqmax Ultra lastikleri, elektrikli sürüşe hazır olarak tasarlandı. Bu durum, dizel, gazlı, elektrikli ve hidrojenli araçlar dahil olmak üzere çeşitli aktarma organlarıyla uyumlu oldukları manasına geliyor. Elektrikli araçların menzilini optimize etmeye yardımcı olan bu lastikler, her tıp araç için sağlam performans sunuyor. Ayrıyeten bu lastikler, RFID etiketleri ile donatıldı. Bu etiketler, lastiklerin bulut ağlarıyla irtibat kurmasını sağlayarak lastik akışı idaresini kolaylaştırıyor ve filo idaresini geliştiriyor.

‘GELECEĞE YÖNELİK TASARLANDI’

Açıklamada görüşlerine yer verilen Goodyear EMEA Ticari Lider Yardımcısı Xavier Fraipont, ”Goodyear Eqmax ve Eqmax Ultra lastikleri, müşterilerimizi sürdürülebilirlik seyahatlerinde desteklemeye ve eser performansımızı artırmaya olan bağlılığımızı gösteriyor. Bu lastikler, yalnızca bugünün gereksinimlerine değil, geleceğe yönelik de tasarlandı ve geniş bir uygulama yelpazesi sunuyor” sözlerini kullandı.

Şirketten yapılan açıklamaya nazaran, VavaCars, kamuya açık dataların tahlilini yaparak hazırladığı çalışma sonucunda ikinci el araçların ilanda kalma müddetlerine dair bilgileri ortaya koydu.

2023 Ağustos’ta ikinci el araçların ilanda kalma mühleti ortalama 35 gün olurken, bu yılın ağustos ayında ise 60 güne yükseldi.

Analiz sonucunda 2024’ün yaz aylarında yakıt tipine nazaran en az müddet ilanda kalan ikinci el araçlar hibrit araçlar oldu. Hibrit araçları akaryakıtlı ve daha sonra dizel araçlar takip etti. Yapılan çalışma, araçların yaş durumunun ilanda kalış müddetine kıymetli tesir ettiğini gösterdi. Bu kapsamda, 8 yaşındaki araçların ilanda kalma mühleti 62 günü bulurken, 1 yaşındaki araçların ilanda kalma mühleti 40 gün olarak gerçekleşti.

RENGE NAZARAN İLANDA KALMA SÜRESİ

VavaCars’ın gerçekleştirdiği tahlile nazaran, ilanlarda en çok beyaz renkli araçlar yer alıyor. Öte yandan ortalama 53 gün ile gri renkli araçlar en az müddette ilanda kalırken, siyah renkli araçlar ise ortalama 65 gün boyunca ilanda bekliyor.

Analizin büyükşehirler bazındaki sonuçlarına nazaran ise ikinci el araçların ortalama ilanda kalma müddetlerinde en uzun vakit dilimi İstanbul’da yaşanıyor. Çalışma sonuçlarına nazaran ikinci el araçların ortalama ilanda kalma mühleti, İstanbul’da 60, Antalya’da 59, İzmir’de 57, Ankara’da 54, Bursa’da 52, Adana’da 50 gün olarak gerçekleşiyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen VavaCars Ticari Grup Başkanı Serdıl Gözelekli, ”Geçen yıl ağustos ayında 35 gün olan ortalama ilanda kalma müddeti bu yıl ağustos ayında 60 gün olarak gerçekleşti. Ayrıyeten ikinci el araç piyasasında renk, yaş ve kent de satış müddetlerinde değerli rol oynuyor. Örneğin, 1 yaşındaki araçlar, 8 yaşındaki araçlara nazaran ortalama 22 gün daha az ilanda kalıyor” tabirini kullandı.

HARCAMALARDAKİ AZALMANIN TALEBE ETKİSİ

Gözelekli, ikinci el araçların bu yıl daha geç satılmasının en büyük nedenlerinden birinin harcamalardaki azalmanın talebe olan tesiri olduğuna dikkati çekti.

Yüksek fiyat artışlarıyla birlikte bilgisayar ve cep telefonu üzere teknolojik aygıtlar adeta birer yatırım aracı haline geldi. Son model bir cep telefonu almak için 100 bin TL, bir bilgisayar almak için 800 bin TL civarında parayı gözden çıkartmak gerekiyor.

Bilgisayar fiyatlarına döviz kuruna ve maliyet artışlarına bağlı olarak yılda 3-4 kere artırım gelince yurttaş, yeni aygıt almak yerine eski bilgisayar ya da cep telefonlarını tamir ettiriyor. Bilgisayar ile birlikte yedek modül fiyatları da katlandı. Lojistikte yaşanan problemler nedeniyle geçen yıl 50-100 TL olan bir fan artık 300 TL’lere yükseldi. 500 liralık ekran fiyatı 2 bin liraya dayandı. Bilgisayar tamiri yapan teknik servislerde ise kapasiteleri aşan yoğunluklar var.

YÜZDE 3 ARTTI

Özelikle dar gelirliler 50 bin liraya yeni bir aygıt almak yerine eski aygıtları için 2 ile 5 bin TL ortası bütçe ayırarak bilgisayarını güçlendirme ya da tamir yoluna gidiyor.

Türkiye pazarında yılda ortalama 3 milyon adet yeni bilgisayar satılıyor. Bilgisayar değiştirme müddeti de fahiş artırımlarla eskiye nazaran uzadı. Türkiye’de bilgisayar pazarı, 2023 yılında yıllık ve adet bazında masaüstü ve notebook dahil yüzde 30 büyüyerek 3 milyon adede ulaştı. Pazar araştırma şirketi International Veri Corporation’ın (IDC) raporuna nazaran, 2024’ün ikinci çeyreğinde şahsî bilgisayar satışları, geçen yılın birebir devrine kıyasla yüzde 3 artarak 64.9 milyon adede ulaştı. Kelam konusu satışların, 2 yıllık düşüşün akabinde yapay zekâ tesiriyle arka arda ikinci çeyrektir artması dikkati çekti.

En büyük birinci beş bilgisayar üreticisinin tahlillerinin yapıldığı raporda, “Çin’deki zayıf satış sonuçları pazarı baskılamaya devam etti. Çin hariç tutulduğunda ikinci çeyrekte dünya çapındaki sevkiyatlar bir evvelki yıla nazaran yüzde 5’in üzerinde büyüdü” dendi. İkinci çeyrekte en fazla artış, yıllık yüzde 20.8 ile Apple’ın bilgisayar satışlarında yaşandı. Apple’ı yüzde 13.7 ile Acer izledi. Lenovo Group ve ve HP Inc’nin satışlarında sırasıyla yüzde 3.7 ve yüzde 1.8 artış görüldü.

UZAKTAN ÇALIŞMA BİTİYOR!

CovId-19 pandemisi, çalışma alışkanlıklarını kökten değiştirdi. Birçok şirket, çalışanlarını güvenlik hedefiyle konutlarına gönderdi ve bu süreçte uzaktan çalışma modeli büyük ölçüde benimsendi. Teknoloji bölümünde işgücü talebinin düşmesi ve birtakım büyük şirketlerin işten çıkarmalara gitmesi, işgücü piyasasında istikrarları değiştirdi. Pandeminin tesirlerinin azalmasıyla, kimi şirketler çalışanlarını ofise geri çağırma tarafında adımlar atmaya başladı. Amazon Üst Yöneticisi (CEO) Andy Jassy, kurumsal çalışanları haftada beş gün ofise geri çağırarak uzaktan çalışma modeline son verdi ve iş dünyasında tartışma yarattı.

Amazon’un ofise dönüş kararı, uzaktan çalışmanın sürdürülebilirliği ve öteki şirketlerin de benzeri adımlar atıp atmayacağı konusunda belirsizlik yarattı. KPMG anketine nazaran ABD’li CEO’ların yüzde 80’i, önümüzdeki üç yıl içinde kurumsal çalışanların büsbütün ofislere dönmesini bekliyor.

KAHRAMANMARAŞ’A SPOR ALANI

Paribu’nun çatısı altındaki Team Paribu, Gereksinim Haritası ile birlikte Kahramanmaraş’ta çocuklar ve gençler için çok emelli bir spor alanı inşa etti.

Proje sayesinde Hatay’da inşa edilen Team Paribu Spor Alanı’nda olduğu üzere Kahramanmaraş’taki Team Paribu Spor Alanı’nda da 6-18 yaş ortası yaklaşık 250 çocuk ve genç bu alanda antrenörler eşliğinde spor yapma imkânı yakalayacak ve yetenekli oldukları branşı keşfedip kendilerini geliştirebilecek. Paribu Kurucu ve Üst Yöneticisi (CEO) Yasin Oral, “Depremin üzerinden 1.5 sene geçti ve Paribu, bölgeye ve bölgedeki insanların gereksinimlerine yönelik farklı alanlarda takviye sağlayacağı çalışmalarını sürdürüyor” dedi.

İSO’DAN 2 BİN ŞAHSA DİJİTAL EĞİTİM

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO), Fundacio Eurecat işbirliğiyle bir yıldır yürüttüğü projede üretim kesiminin her kademesinden çalışanlar ile üniversite ve meslek lisesi öğrencilerden oluşan 2 binden fazla bireye eğitim verildi. “Üretim Bölümünde Geleceğin İşleri: Cinsiyet Eşitliği Odağında Yeteneklerin Gelişimi (ManuFoW)” projesi kapsamında iştirakçilere, data analitiği ve yapay zekâ, robotik sistemler ve otomasyon, IoT ve sensör teknolojileri, bulut bilişim, siber güvenlik alanlarında eğitimler verildi. Proje yürütülürken eğitimlerle eşzamanlı olarak imalat sanayine yönelik temel araştırma ve muhtaçlık tahlili çalışmaları yürütüldü. Bu çalışmalar ulusal çalıştay, eğiticilerin eğitimi atölyesi üzere etkinliklerle desteklendi.

SEKTÖRDEN

PEGASUS Hava Yolları, kabin içi anonsunu, klonlanmış gerçek bir kaptan sesiyle ve konukların kendi ana lisanlarında yapmaya başladı.

KOÇSİSTEM, bulut tabanlı servislerinde gücüne güç katmak ve memleketler arası pazarlarda büyüme hissesi elde etmek emeliyle Amazon Web Services ile stratejik iştirak yaptı.

BOYNER, Boyner Data Bilimi grubu tarafından geliştirilen yapay zekâ platformu Boyner AI’yı çalışanlarının kullanımına sundu.

SAMSUNG Electronics, yeni telefon modeli Galaxy A06’yı tanıttı. 6.7 inçlik geniş ekranıyla öne çıkan aygıt, dört yıl boyunca güvenlik ve 2 jenerasyon işletim sistemi güncellemesi vadediyor.

REKABET Kurulu, Getir Perakende Lojistik Anonim Şirketi’nin tek denetiminin dolaylı olarak Mubadala Investment Company PJSC tarafından devralınması sürecine müsaade verdi.

AKBANK, taşınabilir uygulamasındaki “ödeme iste” özelliğine “harcama bölüştür” seçeneğini eklediğini duyurdu.

Steam’de yeni başlayan Tokyo Game Show indirimleri pek çok oyunda indirimin görülmesini sağladı. Steam’in Türkiye’de dolar fiyatlandırmasına geçmesinin akabinde oyunseverler indirimleri kovalıyor.

Tokyo Game Show kapsamında indirime giren oyunların kimileri şu halde:

1. Bokura 5,49 dolar yerine 2.74 dolara
2. Fowl Damage – 7.99 dolar yerine 7.19 dolara
3. 2064: Read Only Memories 5.79 dolar yerine 4.05 dolara
4. Virgo Versus The Zodiac 19.99 dolar yerine 9.99 dolara
5. Sagres 10.49 dolar yerine 6.81 dolara
6. Control Ultimate Edition 18.99 dolar yerine 3.79 dolara
7. Achilles: Legends Untold 12.49 dolar yerine 6.86 dolar
8. Crime Boss: Rockay City 11.99 dolar yerine 8.39 dolar
9. Little Gods of the Abyss 14.99 dolar yerine 10.49 dolar
10. Sons of Valhalla 9.99 dolar yerine 4.99 dolar
11. The Devil Within: Satgat 10.49 dolar yerine 8.91 dolar

SpaceX’in uydu internet hizmeti olan Starlink, 100’den fazla ülkede hizmet veriyor. Türkiye’de şimdi yer almayan lakin gelmesi yıllardır planlanan hizmetin, dünya çapında kullanıcısı açıklandı. 

Buna nazaran Starlink kullanıcı sayısı yeni bilgileri nazaran 4 milyonun üzerinde çıkmış durumda.

4 MİLYON KULLANICIYI AŞTI

Daha evvel açıklanan bilgilerde 1 milyonun üzerinde kullanıcıya ulaşan internet hizmeti için yıllar geçtikçe uzaya daha fazla uydu gönderildi ve daha fazla şahsa ulaşması sağlandı. 

İlk defa 2020 yılında test basamağında sunulan Starlink, yaklaşık 2 yıl içinde 1 milyon kullanıcıya ulaştı. 6 binden fazla uydusu bulunan hizmet 100’den fazla ülkede etkin bir formda kullanılabiliyor.

Yayınlanan hizmet haritasına nazaran Starlink, Kuzey Amerika’nın ve Avrupa’nın neredeyse tamamında hizmet veriyor. 

Starlink is connecting more than 4M people with high-speed internet across 100+ countries, territories and many other markets.

Thank you to all of our customers around the world! 🛰️🌎❤️ → https://t.co/zR6w4t1qM9 pic.twitter.com/sk7wucihxH

— Starlink (@Starlink) September 26, 2024